Who Moved My Cheese ? (1 người xem)

[BNTT]

Đây là tác phẩm của Spencer Johnson.
Bản tiếng Anh: http://moafaghiat.files.wordpress.com/2008/02/who-moved-my-cheese.pdf

Who Moved My Cheese?
An A-Mazing Way To Deal With Change In Your Work And In Your Life

...One sunny Sunday in Chicago, several former classmates, who were good friends in school, gathered for lunch, having attended their high school reunion the night before. They wanted to hear more about what was happening in each other's lives. After a good deal of kidding, and a good meal, they settled into an interesting conversation.

...Vào một ngày chủ nhật chan hòa ánh nắng ở Chicago, có một số người bạn thân cũ cùng lớp tụ tập lại ăn trưa với nhau sau buổi họp mặt của học sinh trong trường vào đêm trước. Họ muốn được nghe về những thay đổi đã xảy ra trong cuộc sống của nhau. Sau bữa trưa ngon miệng và những câu chuyện vui vẻ, họ bắt đầu một cuộc thảo luận thú vị. ​

Angela, who had been one of the most popular people in the class, said, "Life sure turned out differently than I thought it would when we were in school. A lot has changed."

Angela, từng là một nữ sinh được hâm mộ nhất lớp, nói: "Cuộc sống hóa ra khác biệt hoàn toàn với thứ tôi đã từng hình dung khi còn đi học. Rất nhiều chuyện đã khác đi." ​

"It certainly has," Nathan echoed. They knew he had gone into his family's business, which had operated pretty much the same and had been a part of the local community for as long as they could remember. So, they were surprised when he seemed concerned. He asked, "But, have you noticed how we don't want to change when things change?"

"Đúng đấy," Nathan tán đồng. Mọi người đều biết rằng anh chàng này đã bước vào công việc kinh doanh của gia đình, mà họ nhớ rằng nó vẫn hoạt động đều đặn và đã trở thành một phần của cộng đồng dân cư địa phương từ rất lâu rồi. Cho nên ai cũng cảm thấy ngạc nhiên khi thấy vẻ quan tâm của anh. Anh ta hỏi: "Nhưng các bạn có nhận thấy rằng chúng ta không muốn thay đổi khi mọi chuyện thay đổi?". ​

Carlos said, "I guess we resist changing, because we're afraid of change."

Carlos nói: "Tôi cho rằng chúng ta từ chối thay đổi vì e sợ thay đổi."​

"Carlos, you were Captain of the football team" Jessica said. "I never thought I'd hear you say anything about being afraid!"

"Carlos à, cậu đã từng là đội trưởng của đội bóng mà," Jessica nói. "Tôi chưa bao giờ nghĩ rằng mình sẽ nghe cậu nói một chuyện gì đó về e sợ!" ​

They all laughed as they realized that although they had gone off in different directions – from working at home to managing companies – they were experiencing similar feelings.

Tất cả đều bật cười vì họ nhận ra rằng mặc dù họ đã đi theo nhiều hướng khác nhau trong cuộc sống – từ làm việc tại nhà cho đến điều hành một công ty nào đó – nhưng ai cũng đều đã từng trải nghiệm những cảm giác giống nhau. ​

Everyone was trying to cope with the unexpected changes that were happening to them in recent years. And most admitted that they did not know a good way to handle them.

Mọi người đều đã cố gắng đương đầu với những thay đổi không mong đợi từng xảy ra với họ trong những năm gần đây. Và hầu hết đều phải thừa nhận rằng họ đã không biết cách xử sự làm sao cho thích đáng. ​

Then Michael said, "I used to be afraid of change. When a big change came along in our business, we didn't know what to do. So we didn't adjust and we almost lost it.

Và rồi Michael nói: "Tôi cũng từng e ngại những chuyện thay đổi. Khi một sự thay đổi lớn xảy ra trong công việc của mình, chúng ta không biết phải làm gì. Thế là chúng ta chẳng làm gì để đổi mới và có thể là chúng ta sẽ mất tất cả."
​

"That is," he continued, "until I heard a funny little story that changed everything."

Anh nói tiếp: "Mọi chuyện cứ như thế, cho đến khi tôi được nghe một câu chuyện nhỏ đã thay đổi mọi thứ." ​

"How so?" Nathan asked.

"Như thế nào?" Nathan hỏi.​

"Well, the story changed the way I looked at change – from losing something to gaining some-thing – and it showed me how to do it. After that, things quickly improved – at work and in my life.

"Thế này, câu chuyện đã làm tôi nhìn nhận khác đi về những sự thay đổi – từ mất mát một thứ gì đó trở nên đạt được một cái khác – và nó chỉ cho tôi cách thực hiện điều đó. Sau đó mọi thứ tiến triển tốt hơn – trong công việc và trong cuộc sống."​

"At first I was annoyed with the obvious simplicity of the story because it sounded like something we might have been told in school.

"Đầu tiên tôi cảm thấy bực mình vì tính chất đơn giản hiển nhiên của câu chuyện, vì nó có vẻ như là một câu chuyện kể ngày xưa ở nhà trường."​

"Then I realized I was really annoyed with myself for not seeing the obvious and doing what works when things change.

"Rồi tôi nhận ra tôi đã bực mình vì không nhận thức trước được những điều tự nhiên đó để làm những việc thích hợp khi mọi chuyện thay đổi."
​

"When I realized the four characters in the story represented the various parts of myself, I decided who I wanted to act like and I changed.

"Khi tôi hiểu ra bốn nhân vật đại diện cho những tính cách khác nhau của chính mình, tôi quyết định mình phải theo ai, và thế là tôi thay đổi." ​

"Later, I passed the story on to some people in our company and they passed it on to others, and soon our business did much better, because most of us adapted to change better. And like me, many people said it helped them in their personal lives.

"Sau đó, tôi kể lại câu chuyện cho những người cùng làm việc trong công ty và họ lại kể cho những người khác, rồi sau đó công việc của chúng tôi mau chóng trở nên khá hơn. Và cũng giống như tôi, nhiều người bảo rằng câu chuyện đã mang lại lợi ích cho cuộc sống riêng của họ." ​

"However there were a few people who said they got nothing out of it. They either knew the lessons and were already living them, or, more commonly, they thought they already knew everything and didn't want to learn. They couldn't see why so many others were benefiting from it.

"Dẫu vậy cũng có nhiều người bảo họ chẳng học được gì từ câu chuyện đó cả. Cũng có thể họ đã biết về bài học này và đã sống như vậy, hoặc thông thường hơn thì họ cho rằng mình đã biết tất cả mọi chuyện và không muốn học hỏi điều gì. Họ không thể hiểu làm sao mà người khác lại có thể tìm kiếm được lợi lộc gì từ những chuyện như thế." ​

"When one of our senior executives, who was having difficulty adapting, said the story was a waste of time, other people kidded him saying they knew which character he was in the story – meaning the one who learned nothing new and did not change."

"Khi một ông xếp cao cấp của tôi luôn gặp khó khăn khi phải thích nghi tuyên bố rằng câu chuyện chỉ tổ làm phí thì giờ, những người khác đã nói đùa rằng họ biết ông ta là nhân vật nào trong câu chuyện – ám chỉ người không học hỏi được điều gì mới mẻ và không thay đổi bản thân." ​

"What's the story?" Angela asked.

"Câu chuyện thế nào?" Angela hỏi. ​

"It's called: Who Moved My Cheese?"

"Câu chuyện này tên là Ai Lấy Pho mát Của Tôi?" ​

The group laughed. "I think I like it already," Carlos said. "Would you tell us the story? Maybe we can get something from it."

Cả nhóm cười vang. "Tôi nghĩ rằng mình đã thích câu chuyện này rồi đấy," Carlos nói, "Cậu kể đi, có thể cả bọn chúng ta sẽ học hỏi thêm được điều gì đó." ​

"Sure," Michael replied. "I'd be happy to – it doesn't take long." And so he began...

"Được rồi," Michael nói, "Sẵn lòng thôi, câu chuyện này không dài lắm." Và anh ta bắt đầu kể... ​

 

[BNTT]

UNCE, long ago in a land far away, there lived four little characters who ran through a Maze looking for cheese to nourish them and make them happy.

Ngày xưa, ở một miền đất xa xôi, có bốn nhân vật đi vào một mê cung để tìm kiếm pho mát để tự nuôi sống mình và làm cho mình cảm thấy hạnh phúc.​

Two were mice, named "Sniff" and "Scurry" and two were Little people – beings who were as small as mice but who looked and acted a lot like people today. Their names were Hem" and "Haw." Due to their small size, it would be easy not to notice what the four of them were doing. But if you looked closely enough, you could discover the most amazing things!

Hai trong số các nhân vật đó là hai con chuột "Đánh Hơi" và "Nhanh Nhẹn" hai nhân vật nữa là hai người tí hon – họ là những sinh vật nhỏ bé như chuột nhưng có hình dạng và cách suy nghĩ giống như con nguời bây giờ vậy. Tên của họ là "Chậm Chạp" và "Ù Lì" vì họ nhỏ bé như thế nên ta dễ bỏ qua không để ý đến việc làm của bốn nhân vật đó. Nhưng nếu bạn đến được gần để có thể nhìn rõ họ, bạn sẽ khám phá ra những điều ngạc nhiên nhất!​

Every day the mice and the Little people spent time in the Maze looking for their own special cheese.

Hàng ngày hai con chuột và những người tí hon bỏ thời gian vào mê cung để tìm kiếm miếng pho mát đặc biệt của mình. ​

The mice, Sniff and Scurry, possessing simple brains and good instincts, searched for the hard nibbling cheese they liked, as mice often do.

Mấy chú chuột, Đánh Hơi và Nhanh Nhẹn, chỉ có bộ não của loài gặm nhấm, nhưng lại có một bản năng tuyệt vời, tìm kiếm miếng pho mát nhỏ rắn chắc cho mình như các con chuột khác.​

The two Little people, Hem and Haw, used their complex brains, filled with many beliefs and emotions, to search for a very different kind of Cheese which they believed would make them feel happy and successful.

Hai con người tí hon, Chậm Chạp và Ù Lì, sử dụng bộ não chứa đầy quan niệm và cảm xúc của mình, cũng tìm kiếm loại Pho mát đặc biệt mà họ nghĩ rằng nó sẽ mang lại cho họ sự thành đạt và hạnh phúc.​

As different as the mice and Little people were, they shared something in common: every morning, they each put on their jogging suits and running shoes, left their little homes, and raced out into the Maze looking for their favourite cheese.

Cho dù có sự khác nhau giữa người và chuột, nhưng họ cũng có những điểm chung. Cứ mỗi buổi sáng cả bọn mặc quần áo thể thao, mang giày vào, rời nhà và chạy đến Mê cung để tìm kiếm miếng pho mát yêu thích của mình.​

The Maze was a labyrinth of corridors and chambers, some containing delicious cheese. But there were also dark corners and blind alleys leading nowhere. It was an easy place for anyone to get lost.

Mê cung là một mạng lưới những lối đi và các căn phòng, có nơi chứa pho mát ngon lành. Nhưng ở đó cũng có những góc tối tăm và những con đường cụt chẳng dẫn đi đâu. Đó là một nơi mà người ta có thể dễ dàng đi lạc.​

However, for those who found their way, the Maze held secrets that let them enjoy a better life.

Tuy vậy, dưới những điều bí mật ẩn chứa trong Mê cung là một cuộc sống tốt đẹp hơn cho những người tìm ra lối đi của mình.​

The mice, Sniff and Scurry, used the simple trial-and-error method of finding cheese. They ran down one corridor, and if it proved empty, they turned and ran down another. They remembered the corridors that held no cheese and quickly went into new areas.

Các chú chuột, Đánh Hơi và Nhanh Nhẹn, sử dụng cách thử - và - sai để tìm kiếm pho mát. Chúng chạy vào một mê lộ, và nếu không phát hiện được gì ở đó thì chúng quay lại và chạy vào một lối mới. Chúng ghi nhớ những con đường nào không có pho mát và ngay lập tức đi vào một khu vực khác.​

Sniff would smell out the general direction of the cheese, using his great nose, and Scurry would race ahead. They got lost, as you might expect, went off in the wrong direction and often bumped into walls. But after a while, they found their way.

Đánh Hơi thường dùng cái mũi xuất sắc của mình định hướng miếng pho mát, còn Nhanh Nhẹn thì thường cắm đầu cắm cổ chạy thục mạng. Như bạn có thể đoán trước, có lúc chúng cũng bị lạc, hay mất phương hướng và rất hay đụng đầu vào tường. Nhưng sau một thời gian chúng cũng tìm được đường đi của mình.​

Like the mice, the two Little people, Hem and Haw, also used their ability to think and learn from their past experiences. However, they relied on their complex brains to develop more sophisticated methods of finding Cheese.

Cũng giống như các chú chuột, hai người tí hon, Chậm Chạp và Ù Lì, cũng dùng khả năng suy luận của minh và rút kinh nghiệm từ sai lầm. Dù vậy họ hầu như dựa vào trí óc phức tạp của mình để phát triển những phương thức rắc rối hơn trong lúc đi tìm Pho mát.​

Sometimes they did well, but at other times their powerful human beliefs and emotions took over and clouded the way they looked at things. It made life in the Maze more complicated and challenging.

Có lúc họ đạt được những kết quả tốt, nhưng cũng có lúc sức mạnh của niềm tin và cảm xúc con người đã khiến họ nhìn nhận sự việc không được minh bạch mấy. Điều đó làm cho mọi chuyện trong Mê cung trở nên phức tạp và mang tính thách thức hơn.​

Nonetheless, Sniff, Scurry, Hem and Haw all discovered, in their own way, what they were looking for. They each found their own kind of cheese one day at the end of one of the corridors in cheese Station P.

Dẫu vậy, Đánh Hơi, Nhanh Nhẹn, Chậm Chạp và Ù Lì, với cách thức riêng của mình đều tìm ra điều mà mình muốn tìm kiếm. Ai cũng tìm thấy được loại pho mát của mình vào một ngày nọ, ở cuối một mê lộ tại Kho Pho mát P.​

 

[BNTT]

Every morning after that, the mice and the Little people dressed in their running gear and headed over to Cheese Station P. It wasn't long before they each established their own routine.

Vào mỗi buổi sáng sau đó các chú chuột và hai người tí hon mặc đồ chạy vào và đi về hướng Kho Pho mát P. Cũng không lâu sau cả bọn đều có một cách đi riêng cho mình.​

Sniff and Scurry continued to wake early every day and race through the Maze, always following the same route.

Đánh hơi và Nhanh nhẹn hàng ngày vẫn dậy sớm và chạy vào Mê cung, theo một lộ trình cố định.​

​

​

When they arrived at their destination, the mice took off their running shoes, tied them together and hung them around their necks — so they could get to them quickly whenever they needed them again. Then they enjoyed the cheese.

Khi đến nơi, hai chú chuột cởi giày ra, cột lại với nhau và đeo lên cổ để có thể lại sử dụng nếu cần. Sau đó chúng bắt đầu đánh chén.​

In the beginning Hem and Haw also raced toward Cheese Station C every morning to enjoy the tasty new morsels that awaited them. But after a while, a different routine set in for the Little people.

Thoạt đầu Chậm chạp và Ù lì cũng chạy vào Mê cung mỗi buổi sáng để thưởng thức những mẩu pho mát mới ngon miệng đang đợi họ. Nhưng sau một thời gian, những con người tí hon này bắt đầu có một cách đi khác.​

​

​

Hem and Haw awoke each day a little later, dressed a little slower, and walked to Cheese Station P. After all, they knew where the Cheese was now and how to get there.

Mỗi ngày Chậm chạp và Ù lì dậy muộn hơn, mặc quần áo chậm hơn, và thong thả đi bộ về Kho Pho mát P. Cuối cùng thì họ cũng đã biết Pho mát ở đâu và đi đến đó như thế nào.​

​

​

They had no idea where the Cheese came from, or who put it there. They just assumed it would be there.

Họ không để ý đến chuyện Pho mát từ đâu ra hay ai đã để nó ở đó. Họ chỉ đơn giản cho rằng nó có ở đó, vậy thôi.​

​

​

As soon as Hem and Haw arrived at Cheese Station P each morning, they settled in and made themselves at home. They hung up their jogging suits, put away their running shoes and put on their slippers. They were becoming very comfortable now that they had found the Cheese.

Mỗi buổi sáng ngay khi Chậm chạp và Ù lì đến Kho Pho mát P, họ thoải mái hành động như ở nhà. Họ treo quần áo chạy lên, cởi bỏ đôi giày chạy ra và mang dép vào. Chúng cảm thấy dễ chịu vì đã tìm thấy Pho mát.​

​

​

"This is great" Hem said. "There's enough Cheese here to last us forever." The Little people felt happy and successful, and thought they were now secure.

"Tuyệt thật," Ù lì nói. "Có đủ Pho mát cho chúng ta suốt đời." Những người tí hon cảm thấy hạnh phúc và có cảm giác thành đạt vì bây giờ họ được đã được đảm bảo.​

​

​

It wasn't long before Hem and Haw regarded the Cheese they found at Cheese Station P as their cheese. It was such a large store of Cheese that they eventually moved their homes to be closer to it, and built a social life around it.

Không bao lâu sau đó cả Chậm chạp và Ù lì xem như chỗ Pho mát họ tìm thấy ở Kho Pho mát P là Pho mát của họ. Đó là một cái kho to lớn đến nỗi họ dời nhà về gần đó hơn và tạo dựng nên một cuộc sống xã hội xung quanh đó.​

​

​

To make themselves feel more at home, Hem and Haw decorated the walls with sayings and even drew pictures of Cheese around them which made them smile. One read:

Để làm cho kho ấm cúng hơn, Chậm chạp và Ù lì trang trí những câu danh ngôn và thậm chí vẽ cả những bức tranh Pho mát lên những bức tường xung quanh họ. Trong đó có câu:​

​

​

Having Cheese Makes You Happy
Hạnh Phúc là Pho Mát​

 

[BNTT]

Sometimes Hem and Haw would take their friends by to see their pile of Cheese at Cheese Station P, and point to it with pride, saying, "Pretty nice Cheese, hub?" Sometimes they shared it with their friends and sometimes they didn't.

Thỉnh thoảng Chậm chạp và Ù lì mời bạn bè đến để chứng kiến những khối Pho mát ở Kho Pho mát P, và tự hào chỉ vào đó nói: “Chỗ Pho mát này thật tuyệt, phải không nào?” Có lúc họ chia cho bạn bè một ít, có lúc không.
​

"We deserve this Cheese,"' Hem said. "We certainly had to work long and hard enough to find it." He picked up a nice fresh piece and ate it. Afterward, Hem fell asleep, as he often did.

“Chúng ta xứng đáng được có chỗ Pho mát này,” Ù lì nói. “Chúng ta thật sự đã làm khá nhiều việc và khá lâu để có được chúng.” Anh ta bốc một miếng pho mát và bỏ vào miệng. Sau đó như thường lệ Ù lì nằm xuống ngủ một giấc ngon lành.​

Every night the Little people would waddle home, full of Cheese, and every morning they would confidently return for more. This went on for quite some time.

Vào buổi tối những người tí hon nặng nề đi về nhà, no căng Phó mát, và ngày hôm sau họ lại tới chổ cũ để lại tiếp tục hưởng thụ thêm. Mọi chuyện cứ thế kéo dài thêm một thời gian nữa.
​

After a while Hem's and Haw's confidence grew into the arrogance of success. Soon they became so comfortable they didn't even notice what was happening.

Rồi thì lòng tự tin của cả Chậm chạp và Ù lì nhanh chóng trở thành tính tự mãn. Họ hài lòng với thành đạt và không thèm để ý tới bất cứ điều gì đang xảy ra.​

As time went on. Sniff and Scurry continued their routine. They arrived early each morning and sniffed and scratched and scurried around Cheese Station P, inspecting the area to see if there had been any changes from the day before. Then they would sit down to nibble on the cheese.

Mỗi ngày qua đi Đánh hơi và Nhanh nhẹn vẫn tiếp tục lộ trình của mình. Chúng tới sớm vào buổi sáng rồi đánh hơi, sục sạo và chạy quanh đám pho mát ở Kho Pho mát P, xem xét có điều gì khác đi so với hôm qua không. Sau đó chúng mới ngồi xuống và gặm vào đám pho mát.​

One morning they arrived at Cheese Station P and discovered there was no cheese.

Một ngày kia chúng tới Kho Pho mát P và phát hiện không còn một chút pho mát nào nữa.​

They weren't surprised. Since Sniff and Scurry had noticed the supply of cheese had been getting smaller every day, they were prepared for the inevitable and knew instinctively what to do.

Chúng không hề ngạc nhiên. Vì Đánh hơi và Nhanh nhẹn đã nhận thấy hàng ngày rằng nguồn pho mát đang trở nên ít đi, chúng đã được chuẩn bị cho điều không thể tránh khỏi này, và bằng bản năng của mình chúng biết phải làm gì.​

They looked at each other, removed the running shoes they had tied together and hung conveniently around their necks, put them on their feet and laced them up.

Chúng nhìn nhau, tháo đôi giày chạy vẫn đeo sẵn trên cổ xuống, mang vào chân và cột dây lại.​

The mice did not over analyze things. To the mice, the problem and the answer were both simple. The situation at Cheese Station P had changed. So, Sniff and Scurry decided to change.

Các chú chuột không phân tích quá sâu vấn đề. Đối với chuột thì vấn đề và giải pháp hoàn toàn đơn giản. Hoàn cảnh ở Kho Pho mát P đã thay đổi. Và thế là chúng cũng quyết định thay đổi theo.​

They both looked out into the Maze. Then Sniff lifted his nose, sniffed, and nodded to Scurry, who took off running through the Maze, while Sniff followed as fast as he could. They were quickly off in search of New Cheese.

Cả hai nhìn ra về phía Mê cung. Và rồi Đánh hơi đưa mũi mình lên, hít hít và gật đầu với Nhanh nhẹn đang nhanh nhẹn chạy vào Mê cung và cố gắng đuổi theo. Chúng nhanh chóng bắt đầu đi tìm Pho mát Mới.​

 

[BNTT]

Later that same day, Hem and Haw arrived at Cheese Station P. They had not been paying attention to the small changes that had been taking place each day, so they took it for granted their Cheese would be there. They were unprepared for what they found.

Một lát sau vào cùng ngày hôm đó, Chậm chạp và Ù lì đến Kho Pho mát P. Họ đã không hề để ý tới lượng Pho mát vơi đi từng ngày nên vẫn chắc mẩm rằng Pho mát vẫn còn ở đó. Cả hai chưa sẵn sàng cho tình thế mới này.​

"What! No Cheese?" Hem yelled. He continued yelling, "No Cheese? No Cheese?" as though if he shouted loud enough someone would put it back. "Who moved my Cheese?" he hollered. Finally, he put his hands on his hips, his face turned red, and he screamed at the top of his voice, "It's not fair!"

“Cái gì thế này! Mất hết Pho mát rồi?” Ù lì gào lên. Và anh chàng tiếp tục gào lên “Mất hết Pho mát rồi? Mất hết Pho mát rồi?” như thể nếu cứ gào to lên thì sẽ có người mang trả lại đám pho mát. “Pho mát của tôi đâu rồi?” Anh chàng hét to. Cuối cùng anh chàng chống hai tay vào hông, bộ mặt đỏ ngầu, và rít lên, “Thế này thì còn gì để nói chứ?”
​

Haw just shook his head in disbelief. He, too, had counted on finding Cheese at Cheese Station P. He stood there for a long time, frozen with shock. He was just not ready for this. Hem was yelling something, but Haw didn't want to hear it. He didn't want to deal with what was facing him, so he just tuned everything out.

Chậm chạp thì chỉ biết lắc đầu không tin nổi. Anh ta cũng vậy, cũng đinh ninh rằng sẽ thấy Pho mát ở Kho Pho mát P. Anh đứng ngẩn người ra như trời trồng vì bất ngờ, và thật sự không hiểu gì cả. Ù lì vẫn la lối, nhưng Chậm chạp không muốn nghe. Anh ta không muốn chấp nhận thực tế, nên không muốn nghe gì cả.​

The Little people's behavior was not very attractive or productive, but it was understandable. Finding Cheese wasn't easy, and it meant a great deal more to the Little people than just having enough of it to eat every day.

Cách xử thế của hai con người tí hon không mấy hay ho hoặc thích hợp, nhưng có thể thông cảm được. Vì kiếm được Pho mát không dễ dàng gì, và đối với những con người tí hon này thì ý nghĩa lớn nhất không phải chỉ là có được một miếng pho mát cho nhu cầu hàng ngày.​

Finding Cheese was the Little people's way of getting what they thought they needed to be happy. They had their own ideas of what Cheese meant to them, depending on their taste. For some, finding Cheese was having material things. For others it was enjoying good health or developing a spiritual sense of well-being.

Kiếm được Pho mát là việc mà họ nghĩ rằng họ cần có để đạt được hạnh phúc. Tùy theo khẩu vị của mình, mỗi người trong bọn họ đều cho rằng Pho mát có một ý nghĩa nhất định trong đời. Với một số người thì tìm thấy Pho mát đồng nghĩa với chuyện có của cải trong tay. Đối với những người khác thì đó là được hưởng một cuộc sống mạnh khỏe, hay để phát triển đời sống tinh thần lành mạnh.​

For Haw, Cheese just meant feeling safe, having a loving family someday and living in a cozy cottage on Cheddar Lane. To Hem, Cheese was becoming a Big Cheese in charge of others and owning a big house atop Camembert Hill.

Chậm chạp nghĩ rằng Pho mát có ý nghĩa của một cuộc sống an nhàn, là có một gia đình thân yêu, là được sống trong một ngôi nhà nhỏ ấm cúng, dễ chịu ở Đại lộ Pho mát Anh. Còn đối với Ù lì thì Pho mát là Miếng Pho mát Vĩ đại chi phối tất cả các miếng pho mát khác và là được sở hữu một ngôi nhà to lớn ở Ngọn Đồi Pho mát Pháp.​

Because Cheese was important to them, the two Little people spent a long time trying to decide what to do. All they could think of was to keep looking around Cheeseless Station P to see if the Cheese was really gone.

Bởi vì Pho mát có một ý nghĩa quan trọng đối với họ nên cả hai con người tí hon đã mất rất nhiều thì giờ để quyết định phải làm gì. Lúc này bọn họ chỉ biết tìm kiếm xung quanh Kho Pho mát trống rỗng P để xem thử Pho mát đã thật sự mất hẳn chưa.​

While Sniff and Scurry had quickly moved on, Hem and Haw continued to hem and haw. They ranted and raved at the injustice of it all. Haw started to get depressed. What would happen if the Cheese wasn't there tomorrow? He had made future plans based on this Cheese.

Trong lúc Đánh hơi và Nhanh nhẹn đã nhanh chóng chạy đi thì Chậm chạp và Ù lì vẫn còn tiếp tục chậm chạp và ù lì. Họ vẫn tiếp tục lải nhải và nói như mê sảng về sự bất công của thực tế. Ù lì bắt đầu thất vọng. Biết điều gì sẽ đến nếu ngày mai họ tới đây và cũng sẽ không thấy miếng Pho mát nào? Anh ta đã xây dựng hẳn một tương lai trên cơ sở đám Pho mát này.​

The Little people couldn't believe it. How could this have happened? No one had warned them. It wasn't right. It was not the way things were supposed to be. Hem and Haw went home that night hungry and discouraged. But before they left. Haw wrote on the wall:

Những con người tí hon không thể tin nổi. Làm sao mọi chuyện như thế này lại có thể xảy ra? Đâu có ai báo trước cho họ. Không được. Tình thế không thể như thế này được. Chậm chạp và Ù lì về nhà vào buổi tối thất vọng và đói meo. Nhưng trước khi ra về Chậm chạp viết lên tường:​

The More Important Your Cheese Is To You The More You Want To Hold On To It
Miếng Pho Mát Càng Quan Trọng Thì Bạn Càng Muốn Gìn Giữ Nó​

 

[BNTT]

The next day Hem and Haw left their homes, and returned to Cheese Station P again, where they still expected, somehow, to find their Cheese.

Ngày hôm sau Chậm chạp và Ù lì rời nhà, và trở lại Kho Pho mát P với hy vọng bằng một cách nào đó có thể tìm lại được Pho mát của họ.​

The situation hadn't changed, the Cheese was no longer there. The Little people didn't know what to do. Hem and Haw just stood there, immobilized like two statues.

Chẳng có gì khác cả – Pho mát không còn nữa. Những người tí hon không biết phải làm gì. Chậm chạp và Ù lì chỉ biết đứng đó, bất động như những pho tượng.​

Haw shut his eyes as tight as he could and put his hands over his ears. He just wanted to block everything out. He didn't want to know the Cheese supply had gradually been getting smaller. He believed it had been moved all of a sudden.

Chậm chạp lấy hết sức bịt tai và nhắm thật chặt mắt mình lại. Anh ta chỉ muốn đừng phải nghe và phải thấy điều gì. Anh đã không muốn nhìn nhận rằng nguồn Pho mát cứ vơi đi từng ngày. Anh muốn nghĩ rằng chúng đã bất ngờ bị lấy mất đi.​

Hem analyzed the situation over and over and eventually his complicated brain with its huge belief system took hold. "Why did they do this to me?" he demanded. "What's really going on here?"

Ù lì phân tích trở đi trở lại vấn đề cho đến khi cuối cùng bộ óc rắc rối với hệ thống niềm tin vững chắc của mình nhận thức được vấn đề. “Tại sao người ta lại đối xử với tôi như thế này?” Anh thắc mắc. “Thật ra thì đang có chuyện gì ở đây vậy?”​

Finally, Haw opened his eyes, looked around and said, "By the way, where are Sniff and Scurry? Do you think they know something we don't?" Hem scoffed, "What would they know?"

Cuối cùng Chậm chạp cũng mở mắt ra, nhìn quanh rồi hỏi, “Vậy chứ Đánh hơi và Nhanh nhẹn đâu rồi? Cậu có nghĩ rằng họ đã biết điều gì khác nữa hay không?” Ù lì trề môi, “Bọn chúng thì biết cái gì cơ chứ?”​

Hem continued, "They're just mice. They just respond to what happens. We're Little people. We're smarter than mice. We should be able to figure this out."

Ù lì tiếp tục nói, “Chúng chỉ là mấy con chuột nhắt ngu ngốc. Chúng chỉ ứng xử theo tình thế thôi. Chúng ta là những người tí hon. Chúng ta khôn ngoan hơn chúng chứ. Chúng ta có thể giải quyết được vấn đề mà.”​

"I know we're smarter," Haw said, "but we don't seem to be acting smarter at the moment. Things are changing around here, Hem. Maybe we need to change and do things differently."

“Tôi cũng nghĩ rằng chúng ta khôn ngoan hơn, nhưng có thể chúng ta không thể hành động khôn ngoan hơn chúng vào thời điểm này. Mọi chuyện ở đây đã thay đổi rồi, Ù lì à, chúng ta phải thay đổi và hành động khác đi chứ.”​

"Why should we change?" Hem asked. "We're Little people. We're special. This sort of thing should not happen to us. Or if it does, we should at least get some benefits."

“Tại sao chúng ta lại phải thay đổi chứ?” Ù lì hỏi lại, “ Chúng ta là người tí hon. Chúng ta khác chúng. Những chuyện này lẽ ra đã không thể xảy ra với chúng ta. Hay cùng lắm nếu có xảy ra thì chúng ta cũng phải được một lợi lộc gì đó chứ.”​

"Why should we get benefits?" Haw asked.

“Tại sao chúng ta lại phải có lợi?” Chậm chạp hỏi.​

"Because we're entitled," Hem claimed.

“Bởi vì chúng ta có quyền như thế,” Ù lì tuyên bố.​

"Entitled to what?" Haw wanted to know.

“Quyền gì?” Chậm chạp tò mò.​

"We're entitled to our Cheese."

“Quyền có Pho mát của mình.”​

"Why?" Haw asked.

“Sao?” Chậm chạp hỏi.​

"Because, we didn't cause this problem," Hem said. "Somebody else did this and we should get something out of it."

“Vì chúng ta không gây ra chuyện này,” Ù lì nói. “Có ai đã làm chuyện này, và chúng ta phải được cái gì đó.”​

Haw suggested, "Maybe we should simply stop analyzing the situation so much and go find some New Cheese?"

Chậm chạp đề nghị, “Hay là mình đừng suy nghĩ về chuyện này nữa mà hãy đi tìm Pho mát khác đi.”​

"Oh no," Hem argued. "I'm going to get to the bottom of this."

“Không được,” Ù lì phản đối, “Tôi sẽ làm cho ra lẽ việc này.”​

While Hem and Haw were still trying to decide what to do. Sniff and Scurry were already well on their way. They went farther into the Maze, up and down corridors, looking for cheese in every Cheese Station they could find.

Trong lúc Chậm chạp và Ù lì còn đang xem xét phải làm gì, thì Đánh hơi và Nhanh nhẹn đã lên đường. Chúng đi xa vào Mê cung, chạy tới chạy lui theo những mê lộ, và lục tìm pho mát trong bất cứ cái kho nào chúng bắt gặp.​

They didn't think of anything else but finding New Cheese.

Chúng chẳng suy nghĩ gì ngoài chuyện tìm pho mát khác.​

They didn't find any for some time until they finally went into an area of the Maze where they had never been before: Cheese Station N.

Suốt một thời gian chúng chẳng tìm được gì – cho đến khi chúng đi đến một khu vực khác trong Mê cung mà trước đó chúng chưa đến: Kho Pho mát Mới N.​

They squealed with delight. They found what they had been looking for: a great supply of New Cheese. They could hardly believe their eyes. It was the biggest store of cheese the mice had ever seen.

Chúng rít lên vui sướng. Chúng đã tìm thấy cái mà chúng muốn: một nguồn Pho mát Mới đầy ắp. Chúng như không tin vào mắt mình. Đó là một cái kho pho mát lớn chưa từng thấy.​

 

[BNTT]

In the meantime, Hem and Haw were still back in Cheese Station P valuating their situation. They were now suffering from the effects of having no Cheese. They were becoming frustrated and angry and were blaming each other for the situation they were in.

Trong lúc đó Chậm Chạp và Ù Lì vẫn còn ở Kho Pho Mát P để đánh giá tình hình. Bây giờ họ đang phải chịu đựng hoàn cảnh của sự thiếu hụt Pho mát. Họ cảm thấy bế tắc và giận dữ và đổ lỗi cho nhau vì tình trạng này.​

Now and then Haw thought about his mice friends. Sniff and Scurry, and wondered if they had found any cheese yet. He believed they might be having a hard time, as running through the Maze usually involved some uncertainty. But he also knew that it was likely to only last for a while.

Có lúc Chậm Chạp nghĩ tới những chú bạn chuột và không biết chúng đã tìm thấy pho mát chưa. Anh nghĩ rằng chúng có lẽ đang gặp khó khăn, vì chạy tới chạy lui trong Mê cung thường phải chịu đựng bất trắc. Nhưng anh cũng nghĩ rằng chuyện đó có lẽ kéo dài không lâu.​

Sometimes, Haw would imagine Sniff and Scurry finding New Cheese and enjoying it. He thought about how good it would be for him to be out on an adventure in the Maze, and to find fresh New Cheese. He could almost taste it.

Thỉnh thoảng Chậm Chạp hay hình dung thấy Đánh Hơi và Nhanh Nhẹn đang tìm được Pho Mát Mới và đang đánh chén. Anh ta tưởng tượng đến chuyện ra ngoài Mê cung kia và bắt đầu cho một chuyến phiêu lưu, và tìm thấy Pho mát mới sẽ tốt hơn tình thế hiện nay như thế nào. Anh ta như có thể nếm vào miếng pho mát tưởng tượng ấy.​

The more clearly Haw saw the image of himself finding and enjoying the New Cheese, the more he saw himself leaving Cheese Station P.

Chậm Chạp càng tưởng tượng về hình ảnh mình tìm được pho mát mới, thì anh ta càng muốn rời khỏi Kho Pho mát P hơn.​

"Let's go!" he exclaimed, all of a sudden.

“Đi thôi!” bất chợt anh thốt lên.​

"No" Hem quickly responded. "I like it here. It's comfortable. It's what I know. Besides it's dangerous out there."

“Không.” Ù Lì nhanh chóng phản đối. “Tôi thích ở lại đây. Ở đây dễ chịu hơn. Tôi nghĩ vậy. Hơn nữa ngoài kia nguy hiểm lắm.”​

"No it isn't" Haw argued. "We've run through many parts of the Maze before, and we can do it again."

“Không phải thế,” Chậm Chạp nói lại. “Trước đây chúng ta cũng đã từng mò tìm ở nhiều nơi trong Mê cung, và bây giờ chúng ta có thể làm lại như thế.”​

"I'm getting too old for that," Hem said. "And I'm afraid I'm not interested in getting lost and making a fool of myself. Are you?"

“Tôi đã quá già cho chuyện này rồi,” Ù Lì nói. “Và tôi e rằng mình không còn thích thú với chuyện bị đi lạc và tự mình làm trò cười nữa. Bạn cũng vậy mà, phải không?”​

With that. Haw's fear of failing returned and his hope of finding New Cheese faded.

Nghe thấy thế nỗi e ngại lại trở về với Chậm Chạp và hy vọng tìm được Pho mát Mới của anh cũng tan đi.​

So every day, the Little people continued to do what they had done before. They went to Cheese Station P, found no Cheese, and returned home, carrying their worries and frustrations with them.

Thế là ngày nào cũng vậy, những con người tí hon tiếp tục làm đi làm lại chuyện mà họ đã từng làm trước đó. Họ đến Kho Pho mát P, không tìm thấy gì cả, rồi lại về nhà, mang theo nỗi lo lắng và sự bế tắc.​

They tried to deny what was happening, but found it harder to get to sleep, had less energy the next day, and were becoming irritable.

Họ cố phủ nhận điều đang xảy ra, nhưng cảm thấy khó ngủ hơn, yếu hơn vào ngày hôm sau, và khó chịu hơn.​

Their homes were not the nurturing places they once were. The Little people had difficulty sleeping and were having nightmares about not finding any Cheese.

Mái nhà của họ không còn là những nơi chốn no ấm như xưa. Những người tí hon trải qua giấc ngủ nặng nề với những cơn ác mộng về chuyện không tìm được chút pho mát nào.​

But Hem and Haw still returned to Cheese Station P and waited there every day.

Nhưng ngày nào Chậm Chạp và Ù Lì cũng vẫn tới Kho Pho mát P và chờ đợi.​

Hem said, "You know if we just work harder we'll find that nothing has really changed that much. The Cheese is probably nearby. Maybe they just hid it behind the wall."

Ù Lì nói “Bạn biết không, có thể nếu chúng ta làm việc nhiều hơn một chút chúng ta sẽ thấy rằng chẳng có gì thay đổi cả. Hình như Pho mát đang ở đâu đây thôi. Chắc là người ta mang giấu nó sau những bức tường.”​

The next day. Hem and Haw returned with tools. Hem held the chisel, while Haw banged on the hammer until they made a hole in the wall of Cheese Station P. They peered inside but found no Cheese.

Ngày hôm sau, Chậm Chạp và Ù Lì trở lại với đám đồ nghề. Ù Lì giữ cái đục cho Chậm Chạp giáng từng nhát búa cho tới khi họ đục thủng một cái lỗ trên tường của Kho Pho mát P. Họ chăm chú ngó vào đó và chẳng thấy chút pho mát nào cả.​

They were disappointed but believed they could solve the problem. So they started earlier, stayed longer, and worked harder. But after a while, all they had was a large hole in the wall.

Thất vọng tràn trề, nhưng họ vẫn tin rằng họ sẽ giải quyết được vấn đề. Họ tới kho sớm hơn, ở lại muộn hơn và làm việc cật lực hơn, nhưng tất cả mọi thứ họ có được chỉ là một cái lỗ to tướng trên tường.​

Haw was beginning to realize the difference between activity and productivity. "Maybe," Hem said, "we should just sit here and see what happens. Sooner or later they have to put the Cheese back."

Chậm Chạp bắt đầu nhận ra khoảng cách giữa việc làm và kết quả. “Có thể,” Ù Lì nói, “chúng ta cứ thử ngồi chờ ở đây xem. Sớm muộn gì rồi người ta cũng phải đem trả lại đám Pho mát đấy.”​

Haw wanted to believe that. So each day he went home to rest and returned reluctantly with Hem to Cheese Station P. But Cheese never reappeared.

Chậm Chạp muốn tin vào điều đó. Thế nên hàng ngày anh ta về nhà để nghỉ ngơi và miễn cưỡng đi cùng với Ù Lì tới Kho Pho mát P. Nhưng đám Pho mát không bao giờ xuất hiện trở lại.​

By now the Little people were growing weak from hunger and stress. Haw was getting tired of just waiting for their situation to improve. He began to see that the longer they stayed in their Cheeseless situation, the worse off they would be.

Lúc này nhũng người tí hon đang trở nên yếu đi vì đói và stress. Chậm Chạp cảm thấy chán nản với chuyện chờ đợi vào chuyện hoàn cảnh của mình sẽ được cải thiện tốt hơn. Anh ta nhận ra rằng càng ngồi chờ lâu trong tình trạng không có Pho mát lâu bao nhiêu, thì tình hình càng tồi tệ thêm bấy nhiêu.​

Haw knew they were losing their edge.

Anh biết sinh lực của hai người đang dần dần mất đi.​

 

[BNTT]

Finally, one day Haw began laughing at himself. "Haw, Haw, look at us. We keep doing the same things over and over again and wonder why things don't get better. If this wasn't so ridiculous, it would be even funnier."

Cuối cùng, vào một ngày nọ Chậm Chạp bắt đầu bật cười với mình. “Ù Lì à, nhìn lại tụi mình xem. Chúng ta cứ làm hoài có mỗi một việc rồi lại hỏi sao tình trạng này không khá hơn. Nếu không kỳ cục thì cũng rõ ràng là buồn cười quá.”​

Haw did not like the idea of having to run through the Maze again, because he knew he would get lost and have no idea where he would find any Cheese. But he had to laugh at his folly when he saw what his fear was doing to him.

Chậm Chạp cũng chẳng mấy thích thú với cái ý định phải chạy vào Mê cung lần nữa, vì anh biết rồi mình sẽ đi lạc, và không biết trước được liệu có tìm thấy pho mát ở chổ nào đó không. Nhưng anh phải cười tình trạng ngu xuẩn này, vì anh nhận ra nỗi sợ hãi bên trong con người của mình đã mang lại điều gì.​

He asked Hem, "Where did we put our running shoes?" It took a long time to find them because they had put everything away when they found their Cheese at Cheese Station P, thinking they wouldn't be needing them anymore.

Anh ta hỏi Ù Lì, “Chúng ta bỏ đôi giày chạy đâu rồi nhỉ?” Phải mất một lúc lâu họ mới tìm thấy chúng, khi tìm ra Kho pho mát P họ đã vất lăn lóc chúng đi vì nghĩ rằng họ sẽ không bao giờ còn cần tới chúng nữa.​

As Hem saw his friend getting into his running gear, he said, "You're not really going out into the Maze again, are you? Why don't you just wait here with me until they put the Cheese back?"

“Cậu không định chạy vào Mê cung nữa đấy chứ?” Thấy bạn mang giày vào, Ù Lì hỏi. “Sao cậu không ngồi chờ tới khi người ta trả lại Pho mát với tớ?”​

"Because, you just don't get it," Haw said. "I didn't want to see it either, but now I realize they're never going to put yesterday's Cheese back. It's time to find New Cheese."

“Bởi vì cậu sẽ không có điều đó đâu.” Chậm Chạp nói, “Tớ cũng không muốn nghĩ vậy, nhưng bây giờ tớ đã nhận ra rằng họ sẽ không bao giờ mang trả lại miếng pho mát của ngày hôm qua đâu. Đến lúc phải đi tìm Pho mát Mới rồi đấy.”​

Hem argued, "But what if there is no Cheese out there? Or even if there is, what if you don't find it?"

Ù Lì cãi lại, “Thế nếu ngoài đó chẳng có chút Pho mát nào thì sao? Và nếu có đi chăng nữa thì cậu sẽ làm gì khi không tìm được nó?”​

"I don't know," Haw said. He had asked himself those same questions too many times and felt the fears again that kept him where he was.

“Tớ cũng chẳng biết nữa,” Chậm Chạp nói. Anh ta đã tự hỏi mình câu này hàng bao nhiêu lần rồi và cảm thấy nỗi sợ hãi đang chôn chân mình đứng lại.​

He asked himself, "Where am I more likely to find Cheese – here or in the Maze?"

Anh đã nhiều lần tự hỏi, “Tôi có thể sẽ tìm thấy Pho mát ở đâu bây giờ – ở đây hay ngoài Mê cung kia?”​

He painted a picture in his mind. He saw himself venturing out into the Maze with a smile on his face.

Anh vẽ trong đầu mình một hình ảnh trong đó anh thấy mình tiến vào Mê cung với cái cuời trên môi.​

While this picture surprised him, it made him feel good. He saw himself getting lost now and then in the Maze, but felt confident he would eventually find New Cheese out there and all the good things that came with it. He gathered his courage.

Trong khi hình ảnh đó làm anh ngạc nhiên thì đồng thời anh thấy tinh thần mình khá hơn. Anh thấy chính mình thỉnh thoảng bị lạc đường trong Mê cung, nhưng cảm thấy tự tin rằng cuối cùng anh cũng có thể tìm thấy được Pho mát Mới, cùng với mọi điều tuyệt diệu của nó. Anh lấy lại can đảm.​

Then he used his imagination to paint the most believable picture he could – with the most realistic details – of him finding and enjoying the taste of New Cheese.

Và rồi anh dùng hết trí tưởng tượng của mình để vẽ nên một hình ảnh đáng tin cậy nhất – với mọi chi tiết rõ ràng nhất – về sự kiện mình tìm thấy Pho mát mới và thưởng thức nó.​

He saw himself eating Swiss cheese with holes in it, bright orange Cheddar and American cheeses, Italian Mozzarella and wonderfully soft French Camembert Cheese, and....

Anh thấy mình đang ăn Pho mát Thụy Sĩ với những cái lỗ trên miếng pho mát, loại Pho mát Cheddar nhiều hương vị của Anh và Mỹ, có cả Pho mát mềm Mozzarella của Ý dùng chung với pizza và pho mát Pháp Camembert, và...​

Then he heard Hem say something and realized they were still at Cheese Station P.

Anh ta đột nhiên nghe Ù lì nói gì đó và nhận ra mình vẫn còn ở Kho Pho mát P.​

Haw said, "Sometimes, Hem, things change and they are never the same again. This looks like one of those times. That's life! Life moves on. And so should we."

Chậm Chạp nói, “Ù Lì à, có nhiều lúc mọi chuyện thay đổi và không bao giờ trở lại như cũ nữa. Có vẻ hiện giờ là như vậy đấy. Cuộc sống là thế! Cuộc sống chuyển đổi, và chúng ta cũng nên làm theo như thế.”​

Haw looked at his emaciated companion and tried to talk sense to him, but Hem's fear had turned into anger and he wouldn't listen.

Chậm Chạp nhìn người bạn gầy yếu của mình và cố gắng khuyên nhủ, nhưng nỗi sợ hãi của Ù Lì đã biến thành sự giận dữ, và anh không còn muốn nghe gì nữa.​

Haw didn't mean to be rude to his friend, but he had to laugh at how silly they both looked.

Chậm Chạp không muốn tỏ ra thô bạo với bạn mình, nhưng anh phải cười khi nhận thấy cả hai đã ngốc nghếch thế nào.​

As Haw prepared to leave, he started to feel more alive, knowing that he was finally able to laugh at himself, let go and move on.

Trong lúc chuẩn bị ra đi, anh ta bắt đầu cảm thấy mạnh mẽ hơn, biết rằng cuối cùng mình cũng đã có thể tự cười chính bản thân mình, rồi anh bước đi.​

Haw laughed and announced, "It's ... Maze ... time!" Hem didn't laugh and he didn't respond.

Chậm Chạp mỉm cười và tuyên bố, “Tới giờ vào Mê cung rồi!” Ù Lì không cười và cũng không trả lời.​

Haw picked up a small, sharp rock and wrote a serious thought on the wall for Hem to think about. As was his custom. Haw even drew a picture of cheese around it, hoping it would help Hem to smile, lighten up, and go after the New Cheese. But Hem didn't want to see it.

Chậm Chạp nhặt lên một cục đá nhỏ và nhọn và viết lên tường một ý nghĩ nghiêm túc để Ù Lì suy nghĩ. Như thói quen, Chậm Chạp vẽ thêm cả một miếng Pho mát xung quanh, anh mong rằng nó sẽ làm cho Ù Lì mỉm cười, cảm thấy mạnh mẽ lên và sẽ đi tìm Pho mát mới. Nhưng Ù Lì không muốn nhìn thấy nó.​

It read:

Đó là câu:​

If You Do Not Change, You Can Become Extinct
Nếu Không Thay Đổi Thì Bạn Có Thể Sẽ Bị Đào Thải​

 

[BNTT]

Then, Haw stuck his head out and peered anxiously into the Maze. He thought about how he'd gotten himself into this cheeseless situation.

Rồi Chậm Chạp thò đầu ra ngoài và lo lắng nhìn vào Mê cung. Anh ta nghĩ về chuyện mình đã phải ở trong tình trạng không có pho mát này như thế nào. ​

He had believed that there may not be any Cheese in the Maze, or he may not find it. Such fearful beliefs were immobilizing and killing him.

Anh đã từng nghĩ rằng trong Mê cung sẽ không có Pho mát, hoặc giả anh sẽ không tìm thấy được nó. Nỗi sợ hãi kinh hoàng ấy đã làm nhụt ý chí anh, và làm anh như đang chết lịm đi. ​

Haw smiled. He knew Hem was wondering, “Who moved my cheese?” but Haw was wondering, “Why didn't I get up and move with the Cheese, sooner?”

Chậm Chạp mỉm cười. Anh hiểu rằng Ù Lì đang muốn biết “Pho mát của tôi đâu rồi?” nhưng Chậm Chạp thì lại tự hỏi, “Tại sao mình đã không đứng lên và đi theo miếng Pho mát sớm hơn?” ​

As he started out into the Maze, Haw looked back to where he had come from and felt its comfort. He could feel himself being drawn back into familiar territory – even though he hadn't found Cheese here for some time.

Trong lúc bắt đầu đi vào Mê cung, Chậm Chạp nhìn lại vào nơi mình đã đến và vẫn cảm thấy được sự ấm áp quen thuộc của nó. Anh thấy mình bị kéo lại vào nơi chốn quen thuộc – ngay cả khi anh đã bỏ ra cả một thời gian sục sạo ở đó nhưng vẫn không tìm thấy được Pho mát. ​

Haw became more anxious and wondered if he really wanted to go out into the Maze. He wrote a saying on the wall ahead of him and stared at it for some time:

Chậm Chạp trở nên e dè hơn và tự hỏi liệu mình có thật sự muốn đi vào Mê cung hay không. Anh viết lên bức tường trước mặt mình một câu nữa và đứng nhìn nó lúc lâu: ​

What Would You Do If You Weren’t Afraid?
Bạn Sẽ Làm Gì Nếu Không E Ngại?​

He thought about it.

Anh nghĩ ngợi về câu nói đó. ​

 

[BNTT]

He knew sometimes some fear can be good. When you are afraid things are going to get worse if you don't do something, it can prompt you into action. But it is not good when you are so afraid that it keeps you from doing anything.

Anh hiểu rằng đôi khi biết sợ hãi là tốt. Như trong trường hợp người ta sợ rằng nếu không làm gì cả thì mọi chuyện sẽ trở nên tồi tệ hơn, lúc ấy nỗi sợ hãi đó thúc đẩy người ta hành động một cách kịp thời. Nhưng nếu nỗi sợ hãi đó lại khiến người ta ngồi yên không làm gì cả thì chẳng hay ho tí nào. ​

He looked to his right, to the part of the Maze where he had never been, and felt the fear.

Anh nhìn qua phía bên phải của mình, vào khu vực của Mê cung mà anh chưa từng tìm đến, và cảm thấy nỗi sợ. ​

Then, he took a deep breath, turned right into the Maze, and jogged slowly, into the unknown.

Rồi anh hít một hơi thở dài, quay vào hướng Mê cung, và chậm chậm chạy đi, vào chốn xa lạ. ​

As he tried to find his way. Haw worried, at first, that he might have waited too long in Cheese Station P. He hadn't had any Cheese for so long that he was now weak. It took him longer and it was more painful than usual to get through the Maze. He decided that if he ever got the chance again, he would get out of his comfort zone and adapt to change sooner. It would make things easier.

Trong lúc cố gắng tìm đường đi, thoạt tiên, Chậm Chạp lo ngại rằng mình đã ở lại Kho Pho mát P quá lâu đến nỗi bây giờ anh đã yếu sức đi. Anh phải đi lâu hơn, và cũng khổ sở hơn khi đi trong Mê cung. Anh quyết định rằng nếu gặp phải tình huống này lần nữa thì anh sẽ rời bỏ nơi ấm cúng quen thuộc của mình, và ứng phó sớm hơn. Điều đó làm mọi chuyện dễ dàng hơn. ​

Then, Haw smiled a weak smile as he thought, “Better late than never.”

Rồi Chậm Chạp yếu ớt mỉm cười trong lúc bật nghĩ, “Muộn còn hơn không.” ​

During the next several days, Haw found a little Cheese here and there, but nothing that lasted very long. He had hoped to find enough Cheese to take some back to Hem and encourage him to come out into the Maze.

Trong mấy ngày sau đó thỉnh thoảng Chậm Chạp cũng tìm thấy được vài mẩu pho mát rải rác đây đó, nhưng không nhiều lắm. Anh đã hy vọng rằng sẽ tìm dược đủ Pho mát để đem về cho Ù Lì một chút và khuyên anh ta vào tìm trong Mê cung. ​

But Haw didn't feel confident enough yet. He had to admit he found it confusing in the Maze. Things seemed to have changed since the last time he was out here.

Nhưng Chậm Chạp chưa cảm thấy đủ tự tin. Anh phải thừa nhận rằng anh đang cảm thấy bối rối trong Mê cung. Mọi thứ hình như đã khác đi kể từ hồi anh không còn vào đây nữa. ​

Just when he thought he was getting ahead, he would get lost in the corridors. It seemed his progress was two steps forward and one step backward. It was a challenge, but he had to admit that being back in the Maze, hunting for Cheese, wasn't nearly as bad as he feared it might be.

Anh suy nghĩ trong lúc vẫn tiến tới, anh thường bị lạc trong dãy mê lộ. Có vẻ như cứ tiến lên được hai bước thì anh phải lùi lại một bước. Thật khó khăn, nhưng anh phải thừa nhận rằng quay trở lại Mê cung, săn tìm Pho mát cũng không đến nỗi quá tệ như anh đã từng lo ngại. ​

As time went on he began to wonder if it was realistic for him to expect to find New Cheese. He wondered if he had bitten off more than he could chew. Then he laughed, realizing that he had nothing to chew on at that moment.

Ngày này qua ngày khác, anh bắt đầu tự hỏi mình có thực tế không khi mong tìm được Pho mát Mới. Anh không biết mình có đã ăn nhiều quá không. Và anh bật cười vì nhận thấy mình chẳng có gì để ăn vào lúc này cả. ​

Whenever he started to get discouraged, he reminded himself that what he was doing, as uncomfortable as it was at the moment, was in reality much better than staying in the Cheeseless situation. He was taking control, rather than simply letting things happen to him.

Mỗi khi thấy mình mất tự tin, anh tự nhắc mình rằng cho dù việc mình đang làm bây giờ có tồi tệ thế nào đi chăng nữa, thực tế cũng tốt hơn nhiều so với chuyện ngồi trong tình trạng không có Pho mát. Anh đang làm chủ tình hình, chứ không phải để cho hoàn cảnh ức chế mình. ​

Then he reminded himself, if Sniff and Scurry could move on, so could he!

Rồi anh tự nhắc nhủ rằng, nếu Đánh Hơi và Nhanh Nhẹn có thể tiến lên thì anh cũng vậy! ​

Later, as Haw looked back on things, he realized that the Cheese at Cheese Station P had not just disappeared overnight, as he had once believed. The amount of Cheese that had been there toward the end had been getting smaller, and what was left had grown old. It didn't taste as good.

Sau đó, khi nhìn lại sự việc, anh nhận ra rằng Pho mát ở Kho Pho mát P chẳng phải tự nhiên mà biến mất, như anh đã cố tin như thế. Lượng Pho mát cuối cùng đã trở nên ít đi, và phần còn lại cũng không còn khoái khẩu nữa. ​

Mold may even have begun to grow on the Old Cheese, although he hadn't noticed it. He had to admit however, that if he had wanted to, he probably could have seen what was coming. But he didn't.

Trên đám Pho mát Cũ thậm chí hình như cũng đã bắt đầu nổi mốc, cho dù anh có không để ý tới điều đó. Anh phải thừa nhận rằng nếu muốn anh cũng có thể nhận thấy, nhưng anh đã không làm như thế. ​

Haw now realized that the change probably would not have taken him by surprise if he had been watching what was happening all along and if he had anticipated change. Maybe that's what Sniff and Scurry had been doing.

Bây giờ Chậm Chạp hiểu rằng sự thay đổi đó sẽ không làm anh ngạc nhiên nếu trước đó anh để ý tới những diễn biến của sự việc, và nếu anh chấp nhận sự thay đổi. Có thể đó là điều mà Đánh Hơi và Nhanh Nhẹn đã làm. ​

He decided he would stay more alert from now on. He would expect change to happen and look for it. He would trust his basic instincts to sense when change was going to occur and be ready to adapt to it. He stopped for a rest and wrote on the wall of the Maze:

Anh quyết định phải tỉnh táo hơn kể từ bây giờ. Anh sẽ xem xét những thay đổi và sẽ chờ đợi chúng. Anh sẽ tin vào bản năng của mình để cảm thấy sự thay đổi đang chuẩn bị xảy ra và sẵn sàng ứng phó với chúng. Anh dừng lại để viết lên bức tường trong Mê cung: ​

Smell The Cheese Often So You Know When It Is Getting Old
Xem Xét Pho Mát Thường Xuyên Để Biết Khi Nào Nó Sắp Hư Cũ ​

 

[BNTT]

Sometime later, after not finding Cheese for what seemed like a long time, Haw finally came across a huge Cheese Station, which looked promising. When he went inside, however, he was most disappointed to discover that the Cheese Station was empty.

Sau một thời gian có vẻ khá dài mà vẫn chưa tìm thấy được Pho mát, Chậm Chạp bắt gặp một Kho Pho mát khổng lồ đầy vẻ hứa hẹn. Nhưng khi anh bước vào, anh thất vọng nhìn thấy nó trống rỗng. ​

“This empty feeling has happened to me too often,” he thought. He felt like giving up. Haw was losing his physical strength. He knew he was lost and was afraid he would not survive.

“Mình hay gặp sự trống rỗng này quá” anh nghĩ. Anh muốn bỏ cuộc. Chậm Chạp đang dần yếu sức. Anh biết mình đang mất phương hướng và sợ rằng mình sẽ không qua nổi. ​

He thought about turning around and heading back to Cheese Station P. At least, if he made it back, and Hem was still there, Haw wouldn't be alone. Then he asked himself the same question again, “What would I do if I weren't afraid?”

Anh nghĩ tới chuyện quay lại và tìm về Kho Pho mát P. Ít nhất, nếu anh quay về được và Ù Lì vẫn còn ở đó thì anh cũng không cô độc. Rồi anh lại tự hỏi, “Mình sẽ làm gì nếu không sợ hãi?” ​

Haw thought he was past his fear, but he was afraid more ofren than he liked to admit, even to himself. He wasn't always sure what he was afraid of, but, in his weakened condition, he knew now he was simply fearful of going on alone. Haw didn't know it, but he was running behind because he was still weighed down by fearful beliefs.

Chậm Chạp không muốn thừa nhận rằng mình thậm chí đã nhiều lần sợ hãi. Cũng có nhiều khi anh cũng không biết mình e ngại điều gì, nhưng trong tình trạng mệt mỏi của mình, hiện giờ anh hiểu rằng chỉ đơn giản là anh đang sợ phải tiếp tục đi một mình. Anh không nhận ra mình đang đi chậm lại, do đã ốm đi bởi những quan niệm u ám. ​

Haw wondered if Hem had moved on, or if he was still paralyzed by his own fears. Then, Haw remembered the times when he had felt his best in the Maze. It was when he was moving along.

Chậm Chạp không biết Ù Lì đã bắt đầu ra đi hay chưa, vẫn còn bị sự sợ hãi của chính mình trói chân lại. Rồi Chậm Chạp chợt nhớ tới lúc mà anh ta cảm thấy phấn khởi nhất trong Mê cung, đó là lúc anh đi tới phía trước. ​

He wrote on the wall, knowing it was as much a reminder to himself as it was a marking for his friend Hem, hopefully, to follow:

Anh viết lên tường, biết rằng nó cũng vừa là để nhắc nhở mình, vừa là những dấu hiệu trên đường để lại cho Ù Lì đi theo một cách hy vọng: ​

Movement In A New Direction Helps You Find New Cheese
Đi Về Phía Khác Giúp Bạn Tìm Thấy Pho Mát Mới​

 

[BNTT]

Haw looked down the dark passageway and was aware of his fear. What lay ahead? Was it empty? Or worse, were there dangers lurking? He began to imagine all kinds of frightening things that could happen to him. He was scaring himself to death.

Chậm Chạp nhìn vào lối đi tối tăm trong mê cung và lại thấy mình sợ hãi. Cái gì đang nằm sẵn ở đó? Liệu phía trước lại chẳng chứa đựng điều gì tốt đẹp? Hay tệ hại hơn nữa, có sự nguy hiểm nào đang rình rập? Anh bắt đầu hình dung ra trăm ngàn thứ đáng sợ khác có thể xảy ra với mình. Anh thấy sợ run lên. ​

Then he laughed at himself. He realized his fears were making things worse. So he did what he would do if he weren't afraid. He moved in a new direction.

Và rồi anh ta tự cười chính mình. Anh nhận thấy những nỗi sợ hãi của mình đang làm cho tình thế càng tồi tệ hơn thêm. Thế rồi anh làm điều mà mình sẽ làm nếu không sợ hãi. Anh bước vào một hướng đi mới. ​

As he started running down the dark corridor he began to smile. Haw didn't realize it yet, but he was discovering what nourished his soul. He was letting go and trusting what lay ahead for him, even though he did not know exactly what it was.

Trong lúc dấn vào lối đi tối tăm ấy, anh bắt đầu mỉm cười. Chậm Chạp chưa nhận ra, nhưng anh đã phát hiện ra điều đã nuôi dưỡng tinh thần của mình. Anh đã bước tới và tin tưởng vào phía trước, cho dù anh vẫn chưa biết đó là cái gì. ​

To his surprise, Haw started to enjoy himself more and more. “Why do I feel so good?” he wondered. “I don't have any Cheese and I don't know where I am going.”

Anh ngạc nhiên thấy tâm trạng của mình càng ngày càng thoải mái hơn. “Tại sao mình lại nhẹ nhõm thế này?” Anh tự hỏi. “Hiện giờ mình đâu có miếng Pho mát nào, và mình cũng chẳng biết mình đang đi đâu nữa.” ​

Before long, he knew why he felt good.

Nhưng anh nhanh chóng nhận ra điều gì đã khiến anh cảm thấy dễ chịu. ​

He stopped to write again on the wall:

Anh dừng lại và viết lên tường: ​

When You Stop Being Afraid, You Feel Good!
Khi Bạn Vượt Lên Được Nỗi Sợ Hãi Của Mình, Bạn Sẽ Cảm Thấy Không Bị Trói Buộc Nữa! ​

 

[BNTT]

Haw realized he had been held captive by his own fear. Moving in a new direction had freed him. Now he felt the cool breeze that was blowing in this part of the Maze and it was refreshing. He took in some deep breaths and felt invigorated by the movement. Once he had gotten past his fear, it turned out to be more enjoyable than he once believed it could be.

Chậm Chạp nhận thấy rằng trước đây chính nỗi sợ của mình đã trói buộc anh. Và khi tiến lên vào một hướng mới anh đã được cởi trói. Anh có thể cảm thấy một luồng gió mát thổi vào khu vực này của mê cung và cơn gió này thật sự trong lành. Anh hít thở thật sâu và thấy cơ thể như vừa được tiếp thêm sức sống bởi cuộc hành trình. Khi đã vượt qua được nỗi sợ hãi, anh thấy thật ra mọi chuyện thú vị hơn hẳn điều anh đã lo sợ. ​

Haw hadn't felt this way for a long time. He had almost forgotten how much fun it was to go for it.

Đã lâu lắm rồi anh chưa từng gặp cảm giác này. Anh đã quên mất khi cố gắng tìm thấy một điều gì đó mới mẻ sẽ thú vị như thế nào. ​

To make things even better. Haw started to paint a picture in his mind again. He saw himself in great realistic detail, sitting in the middle of a pile of all his favorite cheeses – from Cheddar to Brie!

Để làm cho mọi chuyện thậm chí còn tốt đẹp hơn, Chậm Chạp lại bắt đầu vẽ nên một hình ảnh trong trí mình. Anh thấy mình với rõ ràng mọi chi tiết đang ngồi giữa một đống lớn các loại Pho mát khoái khẩu nhất – từ Pho mát Anh Cheddar tới loại Brie mềm mại của Pháp! ​

He saw himself eating the many cheeses he liked, and he enjoyed what he saw. Then he imagined how much he would enjoy all their great tastes.

Anh thấy mình đang ngốn ngấu lũ pho mát hấp dẫn đó, và anh nhìn ngắm không chán mắt. Và rồi anh tưởng tượng đến lúc được tìm thấy đống pho mát ấy thì sẽ ngon miệng dường nào. ​

The more clearly he saw the image of himself enjoying New Cheese, the more real and believable it became. He could sense that he was going to find it. He wrote:

Càng nhìn rõ được hình ảnh thưởng thức Pho mát Mới ấy bao nhiên, anh càng tin vào nó. Anh có thể thấy mình đang tìm kiếm cái gì. Anh viết:​

Imagining Yourself Enjoying Your New Cheese Leads You To It
Tưởng Tượng Được Chính Mình Đang Thưởng Thức Pho Mát Mới, Ngay Cả Trước Khi Tìm Ra Nó, Sẽ Đưa Bạn Tới Đó​

 

[BNTT]

He wondered why he had always thought that a change would lead to something worse. Now he realized that change could lead to something better.

Anh không hiểu tại sao trước đây lúc nào anh cũng nghĩ rằng mọi thay đổi chỉ dẫn tới những điều tồi tệ. Bây giờ anh có thể nhận ra rằng nó cũng có thể dẫn tới những điều tốt đẹp hơn. ​

“Why didn't I see this before?” he asked himself.

“Sao mình lại không nhận ra điều đó nhỉ?” Anh tự hỏi. ​

Then he raced through the Maze with greater strength and agility. Before long he spotted a Cheese Station and became excited as he noticed little pieces of New Cheese near the entrance.

Rồi anh chạy vào Mê cung với một sức mạnh và sự Nhanh Nhẹn mới. Không lâu sau đó, anh phát hiện ra một Kho Pho mát, và phấn khởi nhận ra có nhiều mẩu pho mát nhỏ gần cửa vào. ​

They were types of Cheese he had never seen before, but they looked great. He tried them and found that they were delicious. He ate most of the New Cheese bits that were available and put a few in his pocket to have later and perhaps share with Hem. He began to regain his strength.

Đó là loại pho mát mà anh chưa từng biết đến, nhưng chúng trông rất ngon mắt. Anh ăn thử và thấy chúng thật tuyệt vời. Anh ăn một phần lớn những mẩu pho mát mới sẵn có ở đó, và đút vào túi một ít để ăn dần và để có thể chia cho Ù Lì. Anh bắt đầu lấy lại sức mạnh của mình. ​

He entered the Cheese Station with great excitement. But, to his dismay, he found it was empty. Someone had already been there and had left only the few bits of New Cheese.

Anh bước vào Kho Pho mát, nhưng rủi thay chúng đã trống không. Có ai đó đã tới trước, và chỉ để lại một vài mẩu Pho mát Mới nhỏ. ​

He realized that if he had moved sooner, he would very likely have found a good deal of New Cheese here.

Anh nhận thấy rằng nếu anh đi sớm hơn thì có thể là anh đã phát hiện một lượng lớn Pho Mát Mới ở đây. ​

Haw decided to go back and see if Hem was ready to join him.

Chậm Chạp quyết định quay lại và xem thử Ù Lì đã sẵn sàng ra đi với anh chưa. ​

As he retraced his steps, he stopped and wrote on the wall:

Trong lúc lò dò quay lại, anh dừng bước và viết lên tường:​

The Quicker You Let Go Of Old Cheese, The Sooner You Find New Cheese
Càng Nhanh Chóng Bỏ Pho Mát Cũ Đi, Bạn Càng Sớm Tìm Thấy Pho Mát Mới ​

 

[BNTT]

After a while Haw made his way back to Cheese Station P and found Hem. He offered Hem bits of New Cheese, but was turned down.

Sau một thời gian, Chậm Chạp tìm về được tới Kho Pho mát P và thấy Ù Lì vẫn còn ở đó. Anh trao cho Ù Lì vài mẩu Pho mát, nhưng lại bị từ chối. ​

Hem appreciated his friend's gesture but said, “I don't think I would like New Cheese. It's not what I'm used to. I want my own Cheese back and I'm not going to change until I get what I want.”

Ù Lì cảm kích trước hành động của bạn mình, nhưng anh ta nói, “Chắc là tôi không thích Pho mát Mới đâu. Tôi ăn không quen. Tôi chỉ muốn Pho mát trước đây của tôi, và sẽ đợi cho tới khi tôi lấy lại được cái tôi muốn.” ​

Haw just shook his head in disappointment and reluctantly went back out on his own. As he returned to the farthest point he had reached in the Maze, he missed his friend, but realized he liked what he was discovering. Even before he found what he hoped would be a great supply of New Cheese, if ever, he knew that what made him happy wasn't just having Cheese.

Chậm Chạp chỉ lắc đầu thất vọng và ngập ngừng quay lại một mình. Trong lúc tìm về tới chổ xa nhất trong Mê cung mà mình đã tìm tới, Chậm Chạp cảm thấy nhớ bạn, nhưng anh cũng thấy mình thích thú với điều mà anh đang khám phá ra. Ngay cả trước khi anh ta nhận ra mình đang mong tìm thấy một nguồn cung cấp Pho mát to lớn, nếu có, anh biết rằng điều làm anh hạnh phúc không chỉ là có được Pho mát. ​

He was happy when he wasn't being run by his fear. He liked what he was doing now. Knowing this. Haw didn't feel as weak as he did when he stayed in Cheese Station P with no Cheese. Just realizing he was not letting his fear stop him, and knowing that he had taken a new direction, nourished him and gave him strength.

Anh hạnh phúc khi thấy mình không bị điều khiển bởi nỗi sợ hãi của mình. Giờ đây anh cảm thấy thích thú với việc mình đang làm. Hiểu ra điều đó, anh không còn cảm thấy yếu ớt như hồi còn ở Kho Pho mát P trong tình trạng không có Pho mát. Việc nhận thức ra rằng mình đã không để cho nỗi sợ hãi bắt phải dừng lại, và biết mình đang đi vào một hướng mới đã tiếp sức cho anh. ​

Now he felt that it was just a question of time before he found what he needed. In fact, he sensed he had already found what he was looking for.

Bây giờ thì anh hiểu rằng việc tìm thấy cái mà mình cần chỉ còn là vấn đề thời gian. Thực ra, anh cảm thấy rằng mình đã gặp được điều mà mình đang tìm kiếm. ​

He smiled as he realized:

Anh ta mỉm cười khi nhận ra: ​

It Is Safer To Search In The Maze, Than Remain In A Cheeseless Situation
Tìm Kiếm Trong Mê Cung Thật Ra Lại An Toàn Hơn Ngồi Yên Ở Tình Trạng Không Có Pho Mát ​

 

[BNTT]

Haw realized again, as he had once before, that what you are afraid of is never as bad as what you imagine. The fear you let build up in your mind is worse than the situation that actually exists.

Một lần nữa anh ta nhận ra rằng, điều mà người ta sợ hãi thật ra chẳng bao giờ đến nỗi tồi tệ như người ta đã tưởng tượng ra. Nỗi sợ hãi mà người ta cứ để lớn lên trong trí còn tồi tệ hơn nhiều so với thực tế. ​

He'd been so afraid of never finding New Cheese that he didn't even want to start looking. But since starting his journey, he had found enough Cheese in the corridors to keep him going. Now he looked forward to finding more. Just looking ahead was becoming exciting.

Anh đã quá sợ chuyện không thể tìm được Pho mát Mới đến nỗi anh đã từng không muốn lên đường tìm kiếm. Nhưng từ khi bắt đầu cuộc hành trình của mình thì anh đã kiếm đủ Pho mát đó đây trong các mê lộ để có thể tiếp tục. Và bây giờ thì anh đang tìm thêm nữa. Chuyện tiến về phía trước đã trở nên tràn đầy hứng thú. ​

His old thinking had been clouded by his worries and fears. He used to think about not having enough Cheese, or not having it last as long as he wanted. He used to think more about what could go wrong than what could go right. But that had changed in the days since he had left Cheese Station P.

Những suy nghĩ trước đây của anh đã bị đám mây mờ của sự e ngại và hoảng sợ che phủ. Anh đã chỉ nghĩ tới việc không có đủ Pho mát, hay không có nhiều như mong muốn. Anh thường chỉ nghĩ tới những điều không hay nhiều hơn là nghĩ tới những điều tốt lành. Nhưng điều đó đã thay đổi kể từ khi anh rời bỏ Kho Pho mát P. ​

He used to believe that Cheese should never be moved and that change wasn't right.

Anh đã từng cho rằng Pho mát không thể bị lấy đi, và những thay đổi theo kiểu như thế thì thật là không phải. ​

Now he realized it was natural for change to continually occur, whether you expect it or not. Change could surprise you only if you didn't expect it and weren't looking for it.

Nhưng bây giờ thì anh hiểu được rằng thay đổi là chuyện sẽ tiếp tục xảy ra một cách tự nhiên, cho dù người ta có mong đợi hay không. Người ta chỉ cảm thấy bất ngờ chỉ khi họ không đón chờ nó và không chủ động đi tìm nó. ​

When he realized he had changed his beliefs, he paused to write on the wall:

Khi anh ta nhận ra niềm tin của mình đã thay đổi anh dừng lại và viết lên tường: ​

Old Beliefs Do Not Lead You To New Cheese
Quan Điểm Cũ Không Dẫn Bạn Tới Được Pho Mát Mới ​

 

[BNTT]

Haw hadn't found any Cheese yet, but as he ran through the Maze, he thought about what he had already learned.

Chậm Chạp vẫn chưa tìm thêm được miếng Pho mát nào, nhưng suốt thời gian chạy trong Mê cung anh nghĩ đến những điều anh đã học được. ​

Haw now realized that his new beliefs were encouraging new behaviors. He was behaving differently than when he kept returning to the same cheeseless station.

Chậm Chạp nhận thấy rằng quan điểm mới đã khích lệ anh xử sự khác đi. Anh đã hành động một cách khác biệt với cách anh đã từng làm khi cứ liên tục đi đến cái kho trống rỗng ấy. ​

He knew that when you change what you believe, you change what you do. You can believe that a change will harm you and resist it. Or you can believe that finding New Cheese will help you and embrace the change.

Bây giờ anh nhận ra rằng khi thay đổi niềm tin thì người ta cũng thay đổi luôn hành động của mình. Người ta có thể e ngại rằng một sự thay đổi chỉ mang lại nguy hại và ra sức trốn tránh nó. Hoặc là người ta có thể nghĩ rằng việc tìm ra Pho mát Mới sẽ mang lại ích lợi và chớp ngay lấy sự thay đổi đó. ​

It all depends on what you choose to believe.

Mọi chuyện tùy thuộc vào quan điểm của con người. ​

He wrote on the wall:

Anh viết lên tường:​

When You See That You Can Find And Enjoy New Cheese, You Change Course
Khi Bạn Nhận Thấy Rằng Có Thể Tìm Và Thưởng Thức Pho Mát Mới, Bạn Sẽ Thay Đổi Đường Lối Của Mình ​

 

[BNTT]

Haw knew he would be in better shape now if he had dealt with the change much sooner and left Cheese Station P earlier. He would feel stronger in body and spirit and he could have coped better with the challenge of finding New Cheese. In fact, he probably would have found it by now if he had expected change, rather than wasting time denying that the change had already taken place.

Chậm Chạp nhận thấy rằng anh ta có thể khỏe mạnh hơn nếu đã thay đổi nhanh hơn và rời khỏi Kho Pho mát P sớm hơn. Anh đã có thể có một thể xác và tinh thần mạnh mẽ hơn để đương đầu tốt hơn với những thách thức trên đường tìm Pho mát Mới. Đáng lẽ ra thì vào lúc này anh đã có thể tìm thấy được Pho mát Mới ấy, nếu anh đã nhận thức được sự thay đổi và chấp nhận nó, thay vì cố gắng từ chối không chịu hiểu rằng tình thế đã thật sự thay đổi. ​

He used his imagination again and saw himself finding and savoring New Cheese. He decided to proceed into the more unknown parts of the Maze, and found little bits of Cheese here and there. Haw began to regain his strength and confidence.

Anh tưởng tượng lần nữa và thấy mình đang tìm thấy và nhấm nháp Pho mát Mới. Anh quyết định tiến vào những khu vực xa lạ hơn của Mê cung, trên rải rác đó đây đường đi anh tìm thấy những mẩu Pho mát nhỏ. Chậm Chạp bắt đầu lấy lại được sức khỏe và sự tự tin của mình. ​

As he thought back on where he had come from. Haw was glad he had written on the wall in many places. He trusted that it would serve as a marked trail for Hem to follow through the Maze, if he ever chose to leave Cheese Station P.

Khi nhớ lại nơi mình đã từ đó ra đi, Chậm Chạp lấy làm vui thích khi anh đã viết lên tường ở nhiều chổ. Anh tin rằng những dòng chữ đó sẽ có tác dụng như một hệ thống chỉ đường cho Ù Lì nếu anh ta quyết định rời bỏ Kho Pho mát P. ​

Haw just hoped he was heading in the right direction. He thought about the possibility that Hem would read The Handwriting On The Wall and find his way.

Chậm Chạp thật sự tin rằng mình đang đi đúng hướng. Anh nghĩ tới khả năng mà Ù Lì sẽ đọc được những dòng chữ trên tường và tìm thấy lối đi này. ​

He wrote on the wall what he had been thinking about for some time:

Anh ta lại viết lên tường điều mà anh ta suy nghĩ khá lâu:​

Noticing Small Changes Early Helps You Adapt To The Bigger Changes That Are To Come
Lưu Ý Tới Những Thay Đổi Nhỏ Sẽ Giúp Bạn Thích Ứng Được Với Những Thay Đổi Lớn Hơn Sẽ Đến ​

 

[BNTT]

By now, Haw had let go of the past and was adapting to the present. He continued on through the Maze with greater strength and speed. And before long, it happened.

Lúc này Chậm Chạp đã bỏ qua quá khứ và đang dần thích ứng với hiện tại. Anh ta tiếp tục chạy trong Mê cung với tốc độ và sức lực tốt hơn. Và không lâu sau, điều đó đã đến. ​

When it seemed like he had been in the Maze forever, his journey – or at least this part of his journey – ended quickly and happily.

Khi tình thế có vẻ như anh sẽ ở lại trong Mê cung này mãi mãi thì chuyến đi của anh – ít nhất là chuyến này – đột ngột kết thúc. ​

Haw proceeded along a corridor that was new to him, rounded a corner, and found New Cheese at Cheese Station N!

Chậm Chạp chạy dọc theo một lối đi mới lạ hoàn toàn, quẹo quanh một góc tường và tìm thấy Pho mát mới tại Kho Pho mát N! ​

When he went inside, he was startled by what he saw. Piled high everywhere was the greatest supply of Cheese he had ever seen. He didn't recognize all that he saw, as some kinds of Cheese were new to him.

Khi bước vào anh ta ngẩn người ra với những gì anh nhìn thấy. Ở khắp nơi là những đống Pho mát lớn mà lần đầu tiên anh được chứng kiến. Anh không nhận ra được hết mọi loại Pho mát ở đây, vì có vài loại quá mới mẻ đối với anh. ​

Then he wondered for a moment whether it was real or just his imagination,until he saw his old friends Sniff and Scurry.

Và khi anh đang tự hỏi không biết đây là thực tế hay chỉ là sản phẩm của trí tưởng tượng thì anh nhìn thấy hai người bạn cũ của mình là Đánh Hơi và Nhanh Nhẹn. ​

Sniff welcomed Haw with a nod of his head, and Scurry waved his paw. Theirfat little bellies showed that they had been here for some time.

Đánh Hơi chào Chậm Chạp bằng một cái gật đầu và Nhanh Nhẹn thì vẫy mấy ngón chân của mình. Nhìn cái bụng tròn vo của chúng người ta có thể nhận thấy rõ ràng chúng đã đến đây khá lâu rồi. ​

Haw quickly said his hellos and soon took bites of every one of his favorite Cheeses. He pulled off his shoes, tied the laces together, and hung themaround his neck in case he needed them again. Sniff and Scurry laughed. They nodded their heads in admiration. Then Hawjumped into the New Cheese. When he had eaten his fill, he lifted a piece offresh Cheese and made a toast. “Hooray for Change!”

Chậm Chạp vội vã chào và ngay lập tức lao đến loại Pho mát mà anh thích nhất. Anh tháo giày ra, cột giây lại với nhau, và đeo lên cổ để có thể dùng lại khi cần. Đánh Hơi và Nhanh Nhẹn bật cười. Chúng gật đầu tán đồng. Rồi Chậm Chạp nhảy vào đám Pho mát Mới. Khi đã ăn no, anh cầm một mẩu Pho mát mới nguyên và hô lên: “Hoan hô Thay đổi!” ​

As Haw enjoyed the New Cheese, he reflected on what he had learned.He realized that when he had been afraid to change he had been holding on to the illusion of Old Cheese that was no longer there.

Trong lúc Chậm Chạp thưởng thức Pho mát Mới, anh ta nhớ lại những điều anh đã học được. Anh ta nhận rằng khi mình e ngại thay đổi anh đã cố gắng bám víu vào cái ảo vọng của Pho mát cũ mà lúc đó đã không còn nữa. ​

So what was it that made him change? Was it the fear of starving to death? Haw smiled as he thought it certainly helped.

Vậy thì điều gì đã khiến anh thay đổi? Có phải nỗi sợ rằng mình sẽ bị chết vì đói? Chậm Chạp mỉm cười vì anh nghĩ rằng điều đó cũng có lợi ích nhất định. ​

Then he laughed and realized that he had started to change as soon as he had learned to laugh at himself and at what he had been doing wrong. He realized the fastest way to change is to laugh at your own folly – then you canlet go and quickly move on.

Và rồi anh mỉm cười khi nhớ lại rằng anh đã thay đổi ngay sau khi anh biết tự cười chính mình về những điều sai lầm của chính mình. Anh nhận thấy rằng cách thức nhanh nhất để thay đổi là cười chính vào sự ngốc nghếch của mình – để từ đó bạn vất bỏ chúng và nhanh chóng tiến lên. ​

He knew he had learned something useful about moving on from his mice friends, Sniff and Scurry. They kept life simple. They didn't overanalyze or overcomplicate things. When the situation changed and the Cheese had been moved, they changed and moved with the Cheese. He would remember that.

Anh biết mình đã học được vài điều quan trọng từ những chú bạn chuột Đánh Hơi và Nhanh Nhẹn của mình về chuyện tiến lên phía trước. Chúng sống một cách đơn giản. Chúng không phân tích quá sâu, và không làm phức tạp thêm vấn đề. Khi hoàn cảnh thay đổi và số Pho mát chuyển đi thì chúng cũng thay đổi và di chuyển theo với Pho mát. Anh sẽ phải ghi nhớ điều đó. ​

Haw had also used his wonderful brain to do what Little people do better thanmice.

Chậm Chạp cũng dùng bộ não tuyệt vời của mình để làm những việc mà một người tí hon làm tốt hơn những con chuột. ​

He envisioned himself – in realistic detail – finding something better – muchbetter.

Anh hình dung ra chính mình – với những chi tiết nhỏ nhất – đang tìm thấy những thứ tốt hơn – tốt hơn rất nhiều. ​

He reflected on the mistakes he had made in the past and used them to plan for his future. He knew that you could learn to deal with change.

Anh nhìn lại những sai lầm mình đã phạm trong trong quá khứ, và sử dụng chúng để lên kế hoạch cho tương lai. Anh biết rằng người ta có thể học tập cách thức ứng phó với những thay đổi. ​

​

 

[BNTT]

You could be more aware of the need to keep things simple, be flexible, and move quickly.

Người ta có thể hiểu rõ hơn tầm quan trọng của ứng xử đơn giản, của tính linh hoạt, và đổi khác nhanh chóng. ​

You did not need to overcomplicate matters or confuse yourself with fearfulbeliefs.

Người ta không cần phải phức tạp hóa vấn đề để rồi làm rối trí mình với những ý nghĩ sợ hãi. ​

You could notice when the little changes began so that you would be better prepared for the big change that might be coming.

Người ta có thể dựa vào những dấu hiệu thay đổi nhỏ để rồi từ đó chuẩn bị tốt hơn cho những thay đổi lớn hơn có thể xảy ra. ​

He knew he needed to adapt faster, for if you do not adapt in time, you might as well not adapt at all.

Anh biết anh cần phải thích ứng nhanh hơn, vì nếu người ta không kịp thích ứng đúng lúc thì con người ta có thể không bao giờ thích nghi được với hoàn cảnh. ​

He had to admit that the biggest inhibitor to change lies within yourself, and that nothing gets better until you. change.

Anh phải thừa nhận rằng sự ức chế lớn nhất nằm trong chính bản thân của mỗi người, và nếu bạn chưa chịu thay đổi thì chẳng thể mong chờ điều gì tốt hơn sẽ đến. ​

Perhaps most importantly, he realized that there is always New Cheese out there whether you recognize it at the time, or not. And that you are rewarded with it when you go past your fear and enjoy the adventure.

Có lẽ điều quan trọng nhất mà anh đã nhận ra là Pho mát Mới luôn luôn hiện diện ở đâu đó ngoài kia, cho dù vào lúc đó người ta có biết đến hay không, và người ta sẽ được tưởng thưởng xứng đáng với đám pho mát đó khi người ta vượt lên được nỗi sợ hãi của mình và lao vào cuộc phiêu lưu thú vị. ​

He knew some fear should be respected, as it can keep you out of real danger. But he realized most of his fears were irrational and had kept him from changing when he needed to.

Anh biết rằng nên coi trọng một số nỗi sợ hãi vì nó có thể giúp người ta tránh được những mối nguy thật sự. Nhưng đồng thời anh cũng hiểu rằng hầu hết những mối lo lắng của mình chỉ là nỗi sợ hãi vu vơ, và chúng ngăn cản anh khi anh cần thay đổi. ​

He didn't like it at the time, but he knew that the change had turned out to be a blessing in disguise as it led him to find better Cheese.

Cho dù lúc đó nó đã không làm anh thích thú tí nào, nhưng anh hiểu rằng nằm dưới sự thay đổi ấy là một cơ hội lớn và nó đã đưa anh tới với Pho mát mới. ​

He had even found a better part of himself.

Anh cũng phát hiện ra một con người khác nữa mạnh mẽ hơn trong chính bản thân mình. ​

 

[BNTT]

As Haw recalled what he had learned, he thought about his friend Hem. He wondered if Hem had read any of the sayings Haw had written on the wall at Cheese Station P and throughout the Maze.

Trong lúc Chậm Chạp xem xét lại những bài học của mình, anh ta nghĩ về người bạn Ù Lì của mình. Anh không biết Ù Lì đã nhìn thấy những dòng chữ trên tường Kho Pho mát P và trong suốt Mê cung hay chưa. ​

Had Hem ever decided to let go and move on? Had he ever entered the Maze and discovered what could make his life better?

Ù Lì đã quyết định ra đi chưa nhỉ? Anh ta đã đi vào Mê cung và phát hiện ra những điều bổ ích cho mình chưa? ​

Or was Hem still hemmed in because he would not change?

Hay là Ù Lì vẫn còn đang Ù Lì ở đó vì anh sẽ không thay đổi? ​

Haw thought about going back again to Cheese Station P to see if he could find Hem – assuming that Haw could find his way back there. If he found Hem, he thought he might be able to show him how to get out of his predicament. But Haw realized that he had already tried to get his friend to change.

Chậm Chạp nghĩ tới chuyện quay trở lại Kho Pho mát P để xem thử Ù Lì có còn ở đó không – cứ cho là Chậm Chạp có thể lần trở lại được chổ đó. Nếu gặp lại Ù Lì anh nghĩ mình có thể chỉ cách cho anh ta ra khỏi hoàn cảnh khó khăn ấy. Nhưng đồng thời Chậm Chạp cũng nhận ra rằng trước đó anh đã cố gắng thay đổi bạn mình rồi. ​

Hem had to find his own way, beyond his comforts and past his fears. No one else could do it for him, or talk him into it. He somehow had to see the advantage of changing himself.

Ù Lì phải tìm lối đi cho riêng mình, vượt lên nỗi sợ hãi và tính ưa nhàn hạ của mình. Không ai có thể làm điều đó thay cho anh ta, cũng không ai có thể khuyên bảo anh ta được. Bằng cách nào đó anh ta phải tự nhận ra sự hữu ích trong chuyện thay đổi chính bản thân mình. ​

Haw knew he had left a trail for Hem and that he could find his way, if he could just read The Handwriting On The Wall.

Chậm Chạp biết mình đã để lại những hướng dẫn chỉ đường cho Ù Lì và rằng anh ta có thể tìm được hướng đi, nếu anh ta chịu đọc những dòng chữ trên tường. ​

He went over and wrote down a summary of what he had learned on the largest wall of Cheese Station N. He drew a large piece of cheese around all the insights he had become aware of, and smiled as he looked at what he had learned:

Anh ta nhìn lại và viết ra những điều mình đã học được lên bức tường lớn nhất ở Kho Pho mát M. Anh ta vẽ một bức tranh lớn một mẩu Pho mát xung quanh tất cả những suy nghĩ của mình, và mỉm cười khi anh ta nhìn lai những điều anh đã rút ra được: ​

• Change Happens – They Keep Moving The Cheese
  Thay Đổi Luôn Xảy Ra – Chúng Lấy Đi Mất Pho Mát

• Anticipate Change – Get Ready For The Cheese To Move
  Chấp Nhận Thay Đổi – Chuẩn Bị Với Tình Huống Pho Mát Bị Lấy Đi

• Monitor Change – Smell The Cheese Often So You Know When It Is Getting Old
  Quan Sát Thay Đổi – Luôn Luôn Ngửi Pho Mát Để Biết Trước Khi Chúng Đang Cũ Đi

• Adapt To Change Quickly – The Quicker You Let Go Of Old Cheese, The Sooner You Can Enjoy New Cheese
  Thích Ứng Với Thay Đổi Nhanh Chóng – Bạn Bỏ Pho Mát Cũ Đi Nhanh Chừng Nào Thì Bạn Có Thể Tìm Được Pho Mát Mới Nhanh Chừng Ấy

• Change – Move With The Cheese
  Thay Đổi – Chuyển Dịch Với Sự Thay Đổi

• Enjoy Change! – Savor The Adventure And Enjoy The Taste Of New Cheese!
  Thưởng Thức Thay Đổi – Nhấm Nháp Cuộc Phiêu Lưu Và Thưởng Thức Hương Vị Của Pho Mát Mới

• Be Ready To Change Quickly And Enjoy It Again & Again – They Keep Moving The Cheese
  Chuẩn Bị Cho Thay Đổi Nhanh Chóng Và Thưởng Thức Chúng Lần Nữa – Những Miếng Pho Mát Luôn Bị Đổi Đi

 

[BNTT]

Haw realized how far he had come since he had been with Hem in Cheese Station P, but knew it would be easy for him to slip back if he got too comfortable. So, each day he inspected Cheese Station N to see what the condition of his Cheese was. He was going to do whatever he could to avoid being surprised by unexpected change.

Chậm Chạp nhận thấy mình đã tiến bộ như thế nào từ khi anh ta còn ở với Ù Lì ở Kho Pho mát P, nhưng anh nhận thấy mình sẽ lại dễ dàng bị rơi vào tình trạng cũ nếu anh tỏ ra quá thoải mái với hoàn cảnh. Vì thế ngày nào anh cũng xem xét Kho Pho mát N, để xác định tình trạng của Pho mát ở đó. Anh cố gắng làm hết sức mình để khỏi bị bất ngờ khi có một sự thay đổi gì đó không mong muốn xảy ra. ​

While Haw still had a great supply of Cheese, he often went out into the Maze and explored new areas to stay in touch with what was happening around him. He knew it was safer to be aware of his real choices than to isolate himself in his comfort zone.

Trong khi Chậm Chạp vẫn đang có trong tay lượng Pho mát to lớn ấy, anh ta vẫn tiếp tục đi ra ngoài Mê cung và khám phá những khu vực mới để tìm hiểu mọi chuyện đang xảy ra chung quanh mình. Anh biết rằng nhận thức được những khả năng của mình vẫn an toàn hơn là tự mãn trong một cõi của mình. ​

Then, Haw heard what he thought was the sound of movement out in the Maze. As the noise grew louder, he realized that someone was coming.

Một ngày nọ đột nhiên Chậm Chạp nghe có tiếng bước chân trong Mê cung. Khi tiếng động ngày càng lớn hơn, anh nhận ra hình như có ai đó đang đến. ​

Could it be that Hem was arriving? Was he about to turn the corner?

Có thể nào đây là Ù Lì? Có thể nào anh ta đang bước qua góc tường? ​

Haw said a little prayer and hoped – as he had many times before – that maybe, at last, his friend was finally able to ...

Chậm Chạp cầu nguyện nho nhỏ và hy vọng – cũng như nhiều lần trước đây – có thể sẽ là, cuối cùng thì người bạn của của anh cũng đã có thể ... ​

Move With The Cheese And Enjoy It!
Di Chuyển Theo Pho Mát Và Hưởng Thụ Nó! ​

 

[BNTT]

When Michael finished telling the story, he looked around the room and saw his former classmates smiling at him.

Khi Michael kết thúc câu chuyện, anh ta nhìn xung quanh phòng và thấy những người bạn cùng lớp cũ đang mỉm cười với mình. ​

Several thanked him and said they got a good deal out of the story.

Vài người lên tiếng cám ơn anh và nói rằng họ đã hiểu ra nhiều điều từ câu chuyện. ​

Nathan asked the group, “What would you think of getting together later and maybe discussing it?”

Nathan hỏi cả nhóm, “Một lát nữa chúng ta lại gặp nhau và nói về chuyện này chứ?” ​

Most of them said they would like to talk about it, and so they arranged to meet later for a drink before dinner.

Hầu hết đều đồng ý rằng họ muốn nói chuyện về điều này, và thế là họ hẹn nhau lát nữa gặp lại để uống chút đỉnh trước giờ ăn tối. ​

That evening, as they gathered in a hotel lounge, they began to kid each other about finding their “Cheese” and seeing themselves in the Maze.

Vào buổi tối hôm đó, trong khi tụ tập với nhau trong sảnh của một khách sạn, họ bắt đầu đùa trêu nhau về chuyện tìm kiếm “miếng Pho mát” của mình và nhìn thấy chính mình trong Mê cung. ​

Then Angela asked the group good-naturedly, “So, who were you in the story? Sniff, Scurry, Hem or Haw?”

Rồi Angela hỏi cả nhóm một cách rất tự nhiên, “Thế, các bạn là ai trong câu chuyện nào? Đánh Hơi, Nhanh Nhẹn, Chậm Chạp hay Ù Lì?” ​

Carlos answered, “Well, I was thinking about that this afternoon. I clearly remember a time before I had my sporting goods business, when I had a rough encounter with change. I wasn't Sniff – 1 didn't sniff out the situation and see the change early. And I certainly wasn't Scurry – 1 didn't go into action immediately. I was more like Hem, who wanted to stay in familiar territory. The truth is, I didn't want to deal with the change. I didn't even want to see it.”

Carlos trả lời, “Ờ, tôi đã nghĩ về câu chuyện suốt cả buổi chiều. Tôi còn nhớ rất rõ vào dạo trước, khi tôi kinh doanh dụng cụ thể thao, tôi đã phải đối mặt một cách khó chịu với một sự thay đổi. Tôi không phải là Đánh Hơi – tôi đã không thấy trước tình huống và thấy được thay đổi sớm hơn. Và tôi cũng không xử sự như Nhanh Nhẹn – tôi đã không hành động kịp thời. Tôi có vẻ giống như Chậm Chạp hơn, là người đã muốn yên thân trong lãnh địa của mình. Sự thật là tôi đã không hề muốn đối phó với thay đổi. Thậm chí tôi đã không muốn thừa nhận nó nữa.” ​

Michael, who felt like no time had passed since he and Carlos were close friends in school, asked, “What are we talking about here, buddy?”

Michael có cảm giác như chưa hề có một khoảng thời gian nào từ khi anh và Carlos quen thân nhau ở trường học, anh hỏi, “Cậu đang nói về chuyện gì vậy, Carlos?” ​

Carlos said, “An unexpected change of jobs.”

Carlos nói, “Một sự thay đổi trong công việc.”
Michael laughed. “You were fired?”

Michael bật cười, “Cậu bị đuổi việc à?” ​

“Well, let's just say I didn't want to go out looking for New Cheese. I thought I had a good reason why change shouldn't happen to me. So, I was pretty upset at the time.”

“Thôi thì cứ cho rằng tôi đã không chịu đi vào Mê cung để tìm kiếm Pho mát mới đi. Tôi nghĩ rằng mình có đầy đủ lý do để không phải chịu thay đổi. Thế cho nên tôi đã thất vọng ghê gớm lúc đó.” ​

​

 

[BNTT]

Some of their former classmates who had been quiet in the beginning felt more comfortable now and spoke up, including Frank, who had gone into the military.

Vài người bạn từ nãy tới giờ vẫn im lặng đã cảm thấy tự tin hơn và bắt đầu lên tiếng, trong đó có cả Frank, một người lính đã xuất ngũ. ​

“Hem reminds me of a friend of mine,” Frank said. “His department was closing down, but he didn't want to see it. They kept relocating his people. We all tried to talk to him about the many other opportunities that existed in the company for those who wanted to be flexible, but he didn't think he had to change. He was the only one who was surprised when his department closed. Now he's having a hard time adjusting to the change he didn't think should happen.”

“Ù Lì nhắc cho tôi nhớ lại một người bạn cũ của mình,” Frank nói, “Phòng làm việc của cậu ấy phải giải thể, mà cậu ta lại không chịu nhìn nhận chuyện đó. Người ta vẫn tái sắp xếp nhân viên lại. Tất cả bọn tôi đều khuyên cậu ta vào những công việc đang có sẵn trong công ty vốn dành cho những người có thể xử sự linh động, nhưng cậu ấy không nghĩ rằng mình phải thay đổi. Cậu ấy là người duy nhất bất ngờ khi người ta giải thể cái phòng đó. Và rồi lúc đó cậu ta gặp khó khăn để ứng phó với nhũng thay đổi mà cậu ta nghĩ rằng sẽ không thể xảy ra.” ​

Jessica said, “I didn't think it should happen to me either, but my 'Cheese' has been moved more than once, especially in my personal life, but we can get to that later.”

Jessica nói. “Tôi cũng đã nghĩ rằng thay đổi lẽ ra không nên xảy ra với tôi, nhưng thực tế là “miếng Pho mát” của tôi đã bị lấy đi nhiều hơn một lần.” ​

Many in the group laughed, except Nathan.

Nhiều người trong bọn bật cười, trừ Nathan. ​

“Maybe that's the whole point,” Nathan said. “Change happens to all of us.” He added, “I wish my family had heard the Cheese story before this. Unfortunately we didn't want to see the changes coming in our business, and now it's too late – we're having to close many of our stores.”

“Có thể vấn đề là ở đó,” Nathan nói, “Thay đổi xảy ra xung quanh chúng ta.” Anh nói thêm, “Tôi ước gì gia đình chúng tôi đã nghe tới câu chuyện về miếng Pho mát này trước đây. Không may là chúng tôi không muốn nhìn nhận những thay đổi sẽ đến với công việc của chúng tôi, và rồi thì mọi chuyện trở nên muộn màng – chúng tôi phải đóng rất nhiều cửa tiệm.” ​

That surprised many in the group, because they thought Nathan was lucky to be in a secure business he could depend on, year after year.

Điều đó làm nhiều người trong bọn ngạc nhiên, vì họ tin rằng Nathan may mắn được có một công việc kinh doanh mà anh ta có thể tin tưởng, năm này sang năm khác. ​

“What happened?” Jessica wanted to know.

“Chuyện gì đã xảy ra vậy?” Jessica thắc mắc. ​

“Our chain of small stores suddenly became old fashioned when the mega-store came to town with its huge inventory and low prices. We just couldn't compete with that. I can see now that instead of being like Sniff and Scurry, we were like Hem. We stayed where we were and didn't change. We tried to ignore what was happening and now we are in trouble. We could have taken a couple of lessons from Haw – because we certainly couldn't laugh at ourselves and change what we were doing.”

“Dãy cửa hiệu của chúng tôi đột nhiên trở nên lạc hậu khi những của hàng to lớn xuất hiện trong thành phố với nguồn hàng khổng lồ và giá cả hạ. Bây giờ tôi có thể nhận ra thay vì làm như Đánh Hơi và Nhanh Nhẹn, chúng tôi lại giống như Ù Lì. Chúng tôi cứ giữ nguyên công việc và không chịu thay đổi. Chúng tôi cố gắng không thèm để ý tới tình hình, rồi chúng tôi đã gặp rắc rối. Lẽ ra chúng tôi đã có thể học được vài điều từ Chậm Chạp – bởi vì đúng là chúng tôi đã không thể tự cười chính mình và thay đổi cách làm của mình.” ​

Laura, who had become a successful business-woman, had been listening, but had said very little until now. “I thought about the story this afternoon too,” she said. “I wondered how I could be more like Haw and see what I'm doing wrong, laugh at myself, change and do better.”

Laura, người đã trở nên thành đạt trong việc kinh doanh, nãy giờ chỉ ngồi nghe mà không nói gì nhiều chợt lên tiếng. “Tôi cũng nghĩ tới câu chuyện này cả buổi chiều. Tôi không hiểu sao mình lại giống như Chậm Chạp hơn và nhận ra mình đang sai lầm điều gì – bật cười, thay đổi theo và mọi chuyện tốt đẹp hơn lên.” ​

She said, “I'm curious. How many here are afraid of change?” No one responded so she suggested, “How about a show of hands?”

Và rồi cô hỏi, “Tôi có điều này không hiểu. Có những ai trong số chúng ta ngại sự thay đổi?” Không ai trả lời, nên cô đề nghị, “Hay là giơ tay lên cũng được.” ​

Only one hand went up. “Well, it looks like we've got one honest person in our group!” she said. And then continued, “Maybe you'll like this next question better. How many here think other people are afraid of change?” Practically everyone raised their hands. Then they all started laughing.

Chỉ có một cánh tay đưa lên, “Coi nào, có vẻ như chúng ta đã có người thành thực nhất trong bọn rồi đấy!” cô nói, và rồi tiếp tục, “Có thể các bạn sẽ thích câu hỏi kế tiếp này hơn. Các bạn có nghĩ rằng mọi người khác đều sợ thay đổi?” Một cách tự giác mọi người đều giơ tay lên. Cả bọn bật cười. ​

“What does that tell us?”

“Điều này cho chúng ta biết cái gì?” ​

“Denial,” Nathan answered.

“Sự không thừa nhận.” Nathan trả lời. ​

 

[BNTT]

“Sure,” Michael admitted. “Sometimes we're not even aware that we're afraid. I know I wasn't. When I first heard the story, I loved the question, 'What would you do if you weren't afraid?”

“Đúng đấy,” Michael thừa nhận. “Nhiều lúc chúng ta không nhận thức được chúng ta sợ cái gì. Tôi hiểu tôi cũng có lúc như thế. Khi tôi nghe câu chuyện này lần đầu, tôi thích câu hỏi: Người ta sẽ làm gì nếu không sợ hãi?” ​

Then Jessica added, “Well, what I got from the story is that change is happening everywhere and that I will do better when I can adjust to it quickly. I remember years ago when our company was selling our encyclopedia as a set of more than twenty books. One person tried to tell us that we should put our whole encyclopedia on a single computer disk and sell it for a fraction of the cost. It would be easier to update, would cost us so much less to manufacture, and so many more people could afford it. But we all resisted.”

Rồi Jessica nói thêm, “Tôi nhận ra từ câu chuyện này là thay đổi xảy ra khắp nơi và tôi sẽ làm tốt hơn nếu tôi có thể thích ứng với mọi chuyện nhanh hơn. Tôi còn nhớ nhiều năm trước đây khi công ty của chúng tôi bán ra một bộ tự diển bách khoa gồm hơn hai mươi cuốn. Một người đã cố công khuyên chúng tôi nên dồn chúng vào một cái đĩa và bán rẻ hơn. Như thế thì khi cập nhật sẽ dễ dàng hơn, và chi phí sản xuất cũng thấp hơn nữa, và có thể bán cho nhiều người hơn. Nhưng tất cả bọn tôi đã không nghe.” ​

“Why did you resist?” Nathan asked.

“Sao mà các bạn không nghe theo?” Nathan hỏi. ​

“Because, we believed then that the backbone of our business was our large sales force, who called on people door-to-door. Keeping our sales force depended on the big commissions they earned from the high price of our product. We had been doing this successfully for a long time and thought it would go on forever.”

“Vì chúng tôi cho rằng yếu tố quyết định của chúng tôi là lực lượng bán hàng, là những người bán lẻ giao hàng tận nhà. Chúng tôi giữ chân lực lượng bán hàng này bằng những khoản hoa hồng hậu hĩnh từ doanh số bán hàng của họ. Chúng tôi đã làm chuyện này khá lâu một cách thành công, và nghĩ rằng nó có thể kéo dài mãi.” ​

Laura said, “Maybe that's what it meant in the story about Hem and Haw's arrogance of success. They didn't notice they needed to change what had once been working.”

Laura nói, “Có lẽ đó là điều mà câu chuyện muốn nói khi kể về Chậm Chạp và Ù Lì đã tỏ ra tự mãn với thành công. Họ không để ý thấy rằng họ phải thay đổi chính cái điều mà trước đây còn thích hợp.” ​

Nathan said, “So you thought your old Cheese was your only Cheese?”

Nathan nói, “Có nghĩa là bạn nghĩ rằng Pho mát của bạn là Pho mát duy nhất của bạn?” ​

“Yes, and we wanted to hang on to it. When I think back on what happened to us, I see that it's not just that they 'moved the Cheese' but that the 'Cheese' has a life of its own and eventually runs out. Anyway, we didn't change. But a competitor did and our sales fell badly. We've been going through a difficult time. Now, another big technological change is happening in the industry and no one at the company seems to want to deal with it. It doesn't look good. I think I could be out of a job soon.”

“Đúng thế, và chúng tôi muốn duy trì nó mãi. Khi tôi nhìn nhận lại sự việc đã xảy ra, tôi hiểu ra rằng không phải chỉ là chuyện miếng Pho mát bị lấy đi, mà còn là chuyện miếng Pho mát có một cuộc sống riêng của nó nữa và thậm chí nó còn kết thúc nữa. Nói gì thì nói, chúng tôi đã không thay đổi. Nhưng một đối thủ cạnh tranh thì có và doanh số của chúng tôi suy giảm tệ hại. Chúng tôi đã trải qua một thời kỳ cực kỳ khó khăn. Và bây giờ đã có một sự đổi mới về công nghệ rất lớn trong ngành công nghiệp và có vẻ như chẳng ai trong công ty muốn đương đầu với thực tế đó. Mọi chuyện không có vẻ tốt đẹp tí nào. Tôi nghĩ cứ như thế này thì có lẽ tôi sẽ nhanh chóng phải mất việc thôi.” ​

“It's MAZE time!” Carlos called out. Everyone laughed, including Jessica.

“Tới lúc vào Mê cung rồi!” Carlos nói to lên. Mọi người đều cười, kể cả Jessica. ​

Carlos turned to Jessica and said, “It's good that you can laugh at yourself.”

Carlos quay sang nói với Jessica, “Nếu người ta có thể cười chính mình thì hay lắm.” ​

Frank offered, “That's what I got out of the story. I tend to take myself too seriously. I noticed how Haw changed when he could finally laugh at himself and at what he was doing. No wonder he was called Haw.”

Frank đưa ra ý kiến, “Đó là điều tôi rút ra được từ câu chuyện. Tôi có xu hướng trầm trọng hóa mọi vấn đề của mình. Tôi đã để ý tới cách Chậm Chạp thay đổi khi cuối cùng anh ta cũng đã tự cười chính bản thân mình và cả những chuyện mình đã làm nữa. Chẳng ngạc nhiên tí nào khi anh ta tên là Chậm Chạp.” ​

The group groaned at the obvious play on words.

Cả nhóm bật cười về sự chơi chữ rõ ràng ấy. ​

 

[BNTT]

Angela asked, “Do you think that Hem ever changed and found New Cheese?”

Angela hỏi, “Các bạn có nghĩ rằng có bao giờ Ù Lì thay đổi để tìm thấy Pho mát không?” ​

Elaine said, “I think he did.”

Elaine nói, “Tôi nghĩ là có.” ​

“I don't,” Cory said. “Some people never change and they pay a price for it. I see people like Hem in my medical practice. They feel entitled to their 'Cheese.' They feel like victims when ifs taken away and blame others. They get sicker than people who let go and move on.”

“Còn tôi thì không,” Cory nói. “Có những người chẳng bao giờ thay đổi, và họ phải trả giá cho điều đó. Tôi biết có những người như Ù Lì trong khi hành nghề thầy thuốc của mình. Những người này nghĩ rằng họ được chỉ định miếng Pho mát của họ. Họ có cảm giác mình là nạn nhân khi nó bị lấy đi, và họ đổ lỗi cho người khác. Họ suy sụp hơn nhiều so với những người bỏ qua để tiến lên.” ​

Then Nathan said quietly, as though he was talking to himself, “I guess the question is: What do we need to let go of and what do we need to move on to?“

Rồi Nathan nói lặng lẽ, như anh chỉ nói với chính mình, “Tôi cho rằng câu hỏi đặt ra là: Chúng ta phải bỏ đi cái gì và chúng ta săn tìm cái gì?” ​

No one said anything for a while.

Trong một khoảng thời gian không ai lên tiếng. ​

“I must admit,” Nathan said, “I saw what was happening with stores like ours in other parts of the country, but I hoped it wouldn't affect us. I guess it's a lot better to initiate change while you can than it is to try to react and adjust to it. Maybe we should move our own Cheese.”

“Tôi phải thừa nhận rằng,” Nathan nói tiếp, “Tôi đã thấy chuyện gì sẽ đến với những cửa hàng giống như của chúng tôi ở những nơi khác rtên đất nước, nhưng tôi đã mong rằng nó sẽ không ảnh hưởng tới mình. Tôi nghĩ rằng biết trước thay đổi thì tốt hơn rất nhiều khi người ta cố gắng ứng phó và điều chỉnh cho thích hợp với nó. Có lẽ chúng ta nên di chuyển chính miếng Pho mát của mình.” ​

“What do you mean?” Frank asked.

“Bạn muốn nói gì?” Frank hỏi lại. ​

Nathan answered, “I can't help but wonder where we would be today if we had sold the real estate under all our old stores and built one great modern store to compete with the best of them.”

Nathan trả lời, “Tôi cứ mãi tự hỏi rằng bây giờ chúng tôi đã như thế nào nếu như chúng tôi bán tất cả những miếng đất của các của hàng đó và xây dựng chỉ một của hàng hiện đại để tập trung sức cạnh tranh mạnh nhất với họ.” ​

Laura said, “Maybe that's what Haw meant when he wrote on the wall: Savor the adventure and move with the Cheese.“

Laura nói, “Có thể đó là điều mà Chậm Chạp muốn nói khi viết lên tường câu: Nhấm nháp phiêu lưu và di chuyển cùng với miếng Pho mát.” ​

Frank said, “I think some things shouldn't change. For example, I want to hold on to my basic values. But I realize now that I would be better off if I had moved with the 'Cheese' a lot sooner in my life.”

Frank nói, “Tôi nghĩ cũng có chuyện không nên thay đổi. Lấy ví dụ tôi luôn muốn giữ lại giá trị cơ bản của tôi. Nhưng hiện giờ tôi cũng nhận ra rằng tôi đã khá hơn rất nhiều nếu tôi đã di chuyển sớm hơn nữa trong cuộc sống.” ​

“Well, Michael, it was a nice little story,” Richard, the class skeptic, said, “but how did you actually put it into use in your company?”

“Thế, Michael à, câu chuyện nhỏ này thật hay,” Richard, một người thuộc chủ nghĩa hoài nghi nói, “Nhưng bạn đã ứng dụng nó vào công ty như thế nào?” ​

The group didn't know it yet, but Richard was experiencing some changes himself. Recently separated from his wife, he was now trying to balance his career with raising his teenagers.

Cả nhóm chưa biết, nhưng Richard đã từng trải qua nhiều kinh nghiệm của chính bản thân mình. Anh vừa chia tay với người vợ của mình và đang cố gắng cân bằng giữa công việc và nuôi dạy đứa con mới lớn của mình. ​

Michael replied, “You know, I thought my job was just to manage the daily problems as they came up when what I should have been doing was looking ahead and paying attention to where we were going.

Michael trả lời, “Bạn biết đấy, tôi đã nghĩ rằng công việc của tôi chỉ là xử lý công việc hàng ngày khi chúng xảy ra, trong lúc lẽ ra cái tôi phải làm là nhìn tới phía trước và lưu ý tới điều mà chúng tôi sẽ gặp.” ​

“And boy did I manage those problems – twenty-four hours a day. I wasn't a lot of fun to be around. I was in a rat race, and I couldn't get out.”

“Và cách thức mà tôi xử lý chúng – suốt 24 tiếng đồng hồ mỗi ngày. Tôi chẳng vui vẻ gì khi bị cuốn theo chúng. Cứ như đang ở trong một vòng quay điên cuồng và không thể thoát ra.” ​

Laura said, “So you were managing when you needed to be leading.”

Laura nói, “Thế là bạn đã cố gắng xử lý trong lúc lẽ ra bạn nên lèo lái tình thế.” ​

“Exactly,” Michael said. “Then when I heard the story of Who Moved My Cheese?, I realized my job was to paint a picture of 'New Cheese' that we would all want to pursue, so we could enjoy changing and succeeding, whether it was at work or in life.”

“Chính xác,” Michael nói. “Và rồi khi nghe câu chuyện ‘Pho mát của tôi đâu rồi?’, Tôi nhận ra rằng tôi đã cố công tô vẽ một bức tranh về ‘Pho mát mới’ mà chúng tôi muốn theo đuổi, để chúng tôi có thể hưởng được thú vui thay đổi và thành đạt, cho dù đó là ở trong công việc hay cuộc sống.” ​

 

[BNTT]

Nathan asked, “What did you do at work?”

Nathan hỏi, “Bạn đã làm gì ở công việc?” ​

“Well, when I asked people in our company who they were in the Story, I saw we had every one of the four characters in our organization. I came to see that the Sniffs, Scurrys, Hems and Haws each needed to be treated differently.

“Thì tôi hỏi mọi người trong công ty rằng họ là ai trong câu chuyện. Tôi thấy chúng tôi có đầy đủ bốn nhân vật trong câu chuyện. Tôi bắt đầu hiểu ra rằng Đánh Hơi, Nhanh Nhẹn, Chậm Chạp và Ù Lì cần phải được đối xử khác nhau.” ​

“Our Sniffs could sniff out changes in the marketplace, so they helped us update our corporate vision. They were encouraged to identify how the changes could result in new products and services our customers would want. The Sniffs loved it and told us they enjoyed working in a place that recognized change and adapted in time.”

“Những anh chàng Đánh Hơi của chúng tôi có thể ngửi thấy những thay đổi của chúng tôi trên thị trường, từ đó có thể giúp chúng tôi cập nhật được những hình ảnh công ty của mình. Họ giúp xác định được lúc nào khách hàng của chúng tôi sẽ muốn có những thay đổi trong sản phẩm và dịch vụ của công ty. Những anh chàng Đánh Hơi thích điều đó và nói với chúng tôi rằng họ thích làm việc trong một tổ chức mà họ có thể nhận thấy những sự thay đổi và thích ứng được với nó kịp thời.” ​

“Our Scurrys liked to get things done, so they were encouraged to take actions, based on the new corporate vision. They just needed to be monitored so they didn't scurry off in the wrong direction. They were then rewarded for actions that brought us New Cheese. They liked working in a company that valued action and results.”

“Những anh chàng Nhanh Nhẹn thì thích hoàn thành công việc, cho nên họ được khuyến khích hành động, dựa trên những hình ảnh mới của công ty mình. Họ chỉ cần được theo dõi để không Nhanh Nhẹn làm chệch hướng. Và họ sẽ được tưởng thưởng cho những hành động mang về được Pho mát mới cho công ty. Họ thích được làm cho các công ty nào biết đánh giá cao hành động và hiệu quả.” ​

“What about the Hems and Haws?” Angela asked.

“Thế còn những Chậm Chạp và Ù Lì?” Angela hỏi. ​

“Unfortunately, the Hems were the anchors that slowed us down,” Michael answered. “They were either too comfortable or too afraid to change. Some of our Hems changed only when they saw the sensible vision we painted that showed them how changing would work to their advantage.

“Không may là những anh chàng Ù Lì là những cái mỏ neo kéo chậm chúng tôi lại,” Michael trả lời. “Họ hoặc là quá tự mãn hoặc là quá ngại thay đổi. Vài người trong bọn họ chỉ thay đổi chỉ khi nào chúng tôi vẽ ra cho họ thấy những hình ảnh đáng tin chỉ rõ ra rằng những thay đổi sẽ mang lại những điều tốt đẹp gì cho họ.” ​

“Our Hems told us they wanted to work in a place that was safe, so the change needed to make sense to them and increase their sense of security. When they realized the real danger of not changing, some of them changed and did well. The vision helped us turn many of our Hems into Haws.”

“Những anh chàng Ù Lì nói là họ thích làm việc trong một môi trường an toàn, thế nên những thay đổi là cần thiết để làm cho họ nhận thức rõ vấn đề và làm tăng ấn tượng an toàn. Khi họ nhận thấy mối nguy hiểm thực sự của chuyện không thay đổi, vài người trong bọn họ thay đổi và làm tốt. Những hình ảnh của chúng tôi vẽ ra đã làm một số người trong bọn họ trở thành Chậm Chạp.” ​

“What did you do with the Hems who didn't change?” Frank wanted to know.

“Thế cậu làm gì với những anh chàng Ù Lì không thay đổi?” Frank thắc mắc. ​

“We had to let them go,” Michael said sadly.

“Chúng tôi đành phải để cho họ ra đi,” Michael nói một cách không vui. ​

“We wanted to keep all our employees, but we knew if our business didn't change quickly enough, we would all be in trouble.”

“Chúng tôi muốn giữ chân nhân viên của mình, nhưng chúng tôi hiểu rằng nếu không thay đổi nhanh chóng thì tất cả sẽ gặp rắc rối.” ​

Then he said, “The good news is that while our Haws were initially hesitant, they were openminded enough to learn something new, act differently and adapt in time to help us succeed.

Và rồi anh nói tiếp, “Cũng tốt là những anh chàng Chậm Chạp mới đầu thì vẫn Chậm Chạp, nhưng họ đủ cởi mở để học được những điều mới, hành động khác đi và thích ứng kịp thời để giúp chúng tôi thành công.” ​

“They came to expect change and actively look for it. Because they understood human nature, they helped us paint a realistic vision of New Cheese that made good sense to practically everyone.

“Họ trở nên mong đợi thay đổi và chủ động tìm kiếm nó. Bởi vì họ hiểu nhân tính tự nhiên và thực tế họ đã giúp chúng tôi vẽ nên một hình ảnh về Pho mát mới có vẻ dễ hiểu hơn cho tất cả mọi người.” ​

“They told us they wanted to work in an organization that gave people the confidence and tools to change. And they helped us keep our sense of humor as we went after our New Cheese.”

“Họ nói với chúng tôi rằng họ thích được làm việc trong một tổ chức có cho người ta sự tự tin và phương tiện để thay đổi. Và họ giúp chúng tôi giữ được tính hài hước trong lúc đi tìm Pho mát Mới của mình.” ​

Richard commented, “You got all that from a little story?”

Richard bắt đầu, “Bạn nghĩ ra tất cả mọi thứ như thế từ câu chuyện này?” ​

Michael smiled. “It wasn't the story, but what we did differently based on what we took from it.”

“Đó không phải là một câu chuyện. Nhưng dựa vào đó mà chúng tôi đã học được cách xử sự khác đi.” ​

 

[BNTT]

Angela admitted, “I'm a little bit like Hem, so for me, the most powerful part of the story was when Haw laughed at his fear and went on to paint a picture in his mind where he saw himself enjoying 'New Cheese.' It made going into the Maze less fearful and more enjoyable. And he eventually got a better deal. That's what I want to do more often.”

Angela thừa nhận, “Tôi có vẻ hơi giống như Chậm Chạp, vì thế đối với tôi, phần gây ảnh hưởng mạnh mẽ nhất là lúc nói về Chậm Chạp cười vào chính bản thân mình và bắt đầu vẽ nên cảnh tượng về nơi mà anh ta thưởng thức được món ‘Pho mát Mới’ của mình. Điều đó làm cho việc đi vào Mê cung bớt đáng sợ đi và thú vị hơn. Và cuối cùng anh ta cũng có được một kết quả tốt. Đó là điều mà tôi muốn làm thường xuyên hơn.” ​

Frank grinned. “So even Hems can sometimes see the advantage of changing.”

Frank cười tươi tỉnh. “Thế là thỉnh thoảng ngay cả Chậm Chạp cũng có thể thấy được ích lợi của sự thay đổi?” ​

Carlos laughed, “Like the advantage of keeping their jobs.”

Carlos cười. “Cũng giống như ích lợi khi giữ lấy công ty của mình.” ​

Angela added, “Or even getting a good raise.”

Angel thêm vào, “Hay ngay cả một dịp tăng lương đáng kể.” ​

Richard, who had been frowning during the discussion, said, “My manager's been telling me our company needs to change. I think what she's really telling me is that / need to, but I haven't wanted to hear it. I guess I never really knew what the 'New Cheese' was that she was trying to move us to. Or how I could gain from it.”

Richard, nhíu mày suốt cuộc thảo luận, chợt lên tiếng, “Xếp tôi cứ nói rằng công ty của mình phải thay đổi. Tôi cứ nghĩ bà ấy muốn nói với tôi rằng tôi cần thay đổi, nhưng tôi đã không muốn nghe tới điều đó. Tôi cho rằng tôi chưa hiểu bà ta muốn đưa chúng tôi đến Pho mát Mới nào. Hay là chúng tôi phải làm gì để có thể đạt được nó.” ​

A slight smile crossed Richard's face as he said, “I must admit I like this idea of seeing 'New Cheese' and imagining yourself enjoying it. It lightens everything up. When you see how it can make things better, you get more interested in making the change happen.

Một cái cười nhẹ nhàng thoáng qua trên khuôn mặt Richard khi anh nói, “Tôi phải thú nhận rằng cái ý nghĩ về tìm thấy Pho mát mới và hình ảnh các bạn thưởng thức nó làm mọi chuyện sáng sủa hơn lên. Khi nào người ta thấy mọi chuyện được làm cho tốt đẹp hơn, người ta sẽ thích thú với chuyện tạo ra sự thay đổi.” ​

“Maybe I could use this in my personal life,” he added. “My children seem to think that nothing in their lives should ever change. I guess they're acting like Hem – they're angry. They're probably afraid of what the future holds. Maybe I haven't painted a realistic picture of 'New Cheese' for them. Probably because I don't see it myself.”

“Có thể tôi sẽ áp dụng câu chuyện này cuộc sống thực tế của mình,” anh nói thêm. “mấy đứa con của tôi có vẻ như luôn nghĩ rằng sẽ không có chuyện gì trong cuộc sống của chúng phải thay đổi. Tôi nghĩ rằng chúng đang xử sự như Ù Lì – chúng giận dỗi. Có lẽ chúng e ngại những điều đang đợi chờ trong tương lai. Có thể là do tôi đã không vẽ nên được một hình ảnh Pho mát Mới rõ ràng cho chúng. Cũng có thể là do chính tôi nữa cũng chưa thấy được điều đó.” ​

The group was quiet as several people thought about their own lives.

Cả nhóm ngồi yên lặng một lúc trong khi nghĩ về cuộc sống riêng của chính mỗi người. ​

“Well,” Jessica said, “most people here have been talking about jobs, but as I listened to the story, I also thought about my personal life. I think my current relationship is 'Old Cheese' that has some pretty serious mold on it.”

“Thế,” Jessica nói, “Hầu hết mọi người ở đây nói chuyện về công việc, nhưng trong khi nghe kể chuyện tôi đã nghĩ tới cuộc sống riêng tư của mình. Tôi nghĩ rằng mối quan hệ của mình hiện giờ đã như một miếng ‘Pho mát cũ’, và đã có mốc meo trong đó.” ​

Cory laughed in agreement. “Me too. I probably need to let go of a bad relationship.”

Cory bật cười đồng ý. “Tôi cũng thế. Có lẽ tôi cũng cần bỏ mối quan hệ cũ đó đi.” ​

Angela countered, “Or, perhaps the 'Old Cheese' is just old behavior. What we really need to let go of is the behavior that is the cause of our bad relationships. And then move on to a better way of thinking and acting.”

Angela phản đối, “Nhưng có thể miếng ‘Pho mát cũ’ đó chỉ là cách xử sự cũ. Cái mà chúng ta thực sự phải bỏ đi là cách xử sự cũ đã làm xấu đi mối quan hệ ấy. Và hãy đi tìm một cách nghĩ và hành động tốt hơn.” ​

“Ouch!” Cory reacted. “Good point. The New Cheese is a new relationship with the same person.”

“Ôi!” Cory nói. “Hay đấy. Miếng Pho mát mới ấy là mối quan hệ mới với cùng một con người.” ​

Richard said, “I'm beginning to think there is more to this than I thought. I like the idea of letting go of old behavior instead of letting go of the relationship. Repeating the same behavior will just get you the same results.

Richard nói, “Tôi đang bắt đầu nhận ra từ câu chuyện này nhiều điều hơn tôi đã từng nghĩ. Tôi thích cái cách nghĩ bỏ đi cách xử sự cũ thay vì bỏ đi mối quan hệ. Lặp lại cách xử sự cũ ấy chỉ sẽ đem lại cho người ta một kết cuộc giống nhau.” ​

“As far as work goes, maybe instead of changing jobs, I should be changing the way I am doing my job. I'd probably have a better position by now if I did.”

“Cũng như vậy với công việc, có lẽ thay vì đổi việc làm tôi nên thay đổi cách làm việc của mình. Nếu tôi đã làm như thế thì giờ đây có thể tôi đã có một vị trí khá hơn.” ​

 

[BNTT]

Then Becky, who lived in another city but had returned for the reunion, said, “As I was listening to the story and to everyone's comments here, I've had to laugh at myself. I've been like Hem for so long, hemming and hawing and afraid of change. I didn't realize how many other people did this as well. I'm afraid I've passed it on to my children without even knowing it.

Và rồi Becky, đang sống ở một thành phố khác vừa mới trở về dự buổi họp mặt lớp, nói, “Khi tôi nghe cậu chuyện và mọi người tranh luận với nhau, tôi đã bật cười chính mình. Tôi đã như Ù Lì quá lâu, Ù Lì và Chậm Chạp trước mọi thay đổi. Tôi đã không nhận ra đã có rất nhiều người làm tốt chuyện này như thế nào rồi. Tôi sợ rằng mình đã vô tình dạy cho con cái cách cư xử của mình.” ​

“As I think about it, I realize change really can lead you to a new and better place, although you're afraid it won't at the time.

“Trong lúc tôi nghĩ về chuyện ấy, tôi nhận ra rằng chuyện thay đổi thật ra có thể đưa người ta tới với một vị trí mới và tốt hơn, cho dù trước đó người ta đã e ngại rằng sự việc sẽ không như thế.” ​

“I remember a time when our son was a sophomore in high school. My husband's job required us to move from Illinois to Vermont and our son was upset because he had to leave his friends. He was a star swimmer and the high school in Vermont had no swim team. So, he was angry with us for making him move.

“Tôi nhớ có lần khi con trai tôi đang học năm thứ hai trung học. Chồng tôi phải thuyên chuyển công tác và chúng tôi phải chuyển chổ ở từ Illinoise đến Vermont và con trai tôi đã rất buồn vì nó phải chia tay với bạn bè của nó. Nó vốn là một ngôi sao bơi lội mà trường học ở Vermont lại không có đội bơi lặn. Và thế là nó giận dỗi vì chúng tôi bắt nó phải đi.” ​

“As it turned out, he fell in love with the Vermont mountains, took up skiing, skied on his college team and now lives happily in Colorado.

“Và rồi thì nó đã yêu thích những ngọn núi ở Vermont, chuyển sang trượt tuyết, trượt băng với đội của nó và bây giờ thì nó đang sống ở Colorado một cách vui vẻ.” ​

“If we had all enjoyed this Cheese story together, over a cup of hot chocolate, we could have saved our family a lot of stress.”

“Nếu tất cả mọi người chúng ta yêu thích câu chuyện Pho mát này, trong lúc thưởng thức một tách cacao nóng, chúng ta có thể tránh cho gia đình mình khỏi phải bị stress nhiều lắm.” ​

Jessica said, “I'm going home to tell my family this story. I'll ask my children who they think I am – Sniff, Scurry, Hem or Haw – and who they feel they are. We could talk about what we feel our family's Old Cheese is and what our New Cheese could be.”

Jessica nói, “Tôi sẽ về và kể cho gia đình tôi nghe câu chuyện này. Tôi phải hỏi lũ trẻ xem chúng nó nghĩ tôi là ai trong truyện – Đánh Hơi, Nhanh Nhẹn, Chậm Chạp và Ù Lì – và chúng nghĩ chúng là ai. Chúng tôi có thể nói chuyện về điều mà chúng tôi nghĩ về miếng Pho mát của gia đình và Pho mát Mới có thể sẽ là cái gì.” ​

“That's a good idea,” Richard said, surprising everyone – even himself.

“Hay đấy,” Richard nói và câu nói đó làm mọi người ngạc nhiên – ngay cả chính anh ta nữa. ​

Frank then commented, “I think I'm going to be more like Haw and move with the Cheese and enjoy it! And I'm going to pass this story along to my friends who are worried about leaving the military and what the change might mean to them. It could lead to some interesting discussions.”

Frank đưa ý kiến, “Tôi nghĩ tôi giống như Chậm Chạp nhiều hơn và di chuyển theo Pho mát và thưởng thức nó! Tôi sẽ kể lại câu chuyện này cho những người bạn đang e ngại chuyện xuất ngũ của tôi và giải thích những thay đổi có thể có ý nghĩa gì đối với họ. Có thể sẽ có những cuộc nói chuyện thú vị đấy.” ​

Michael said, “Well, that's how we improved our business. We had several discussions about what we got from the Cheese story and how we could apply it to our situation. It was great because we had language that was fun for us to use to talk about how we were dealing with change. It was very effective, especially as it spread deeper into the company.”

Michael nói, “Thế, đó là cách chúng ta cải thiện công việc làm ăn của chúng ta. Chúng ta đã có vài cuộc nói chuyện về những điều mà chúng ta tìm thấy từ chuyện Pho mát và là cách chúng ta áp dụng vào trường hợp của chúng ta. Tuyệt vời ở chổ một điều là chúng ta đã có được cách mang lại niềm vui cho mình khi sử dụng để nói về chuyện chúng ta xử lý thay đổi. Điều đó rất hiệu quả, nhất là khi nó đi vào công ty một cách sâu rộng.” ​

Nathan asked, “What do you mean by 'deeper'?”

Nathan nói, “Ý bạn ‘sâu rộng’ là như thế nào?” ​

“Well, the further we went into our organization, the more people we found who felt they had less power. They were understandably more afraid of whatthe change imposed from above might do to them. So they resisted change.

“Là thế này, chúng ta càng đi sâu vào công tác tổ chức của mình thì chúng ta càng phát hiện ra có nhiều người đang cảm thấy họ thiếu năng lực. Sẽ dễ hiểu khi họ sẽ càng cảm thấy e ngại hơn đối với hậu quả sẽ xảy ra cho họ từ những thay đổi bắt buộc từ cấp trên của mình. Và thế nên họ tránh thay đổi.” ​

“In short, a change imposed is a change opposed.”

“Nói ngắn gọn là một sự thay đổi áp đặt là một sự thay đổi bị phản đối.” ​

But when the Cheese Story was shared with literally everyone in ourorganization, it helped us change the way we looked at change. It helped everyone laugh, or at least smile, at their old fears and want to move on.

“Nhưng khi câu chuyện về Pho mát được chia sẻ theo nghĩa đen cho mọi người trong tổ chức, thì nó sẽ giúp chúng tôi nhìn khác đi về thay đổi. Nó giúp cho mọi người sẽ bật cười, hay ít nhất là mỉm cười đối với những nỗi sợ trước đây của mình và muốn tiến lên.” ​

“I only wished I'd heard the Cheese story sooner,” Michael added.

“Ước gì tôi đã nghe câu chuyện về Pho mát sớm hơn nữa,” Michael nói thêm. ​

“How come?” Carlos asked.

“Sao vậy?” Carlos hỏi. ​

“Because by the time we got around to addressing the changes, our business had already fallen off so badly that we had to let people go, as I said earlier, including some good friends. It was hard on all of us. However, those who stayed and most of those who left said the Cheese story helped them see things differently and eventually cope better.

“Vì khi chúng tôi loay hoay để xác định thay đổi thì công việc của chúng tôi đã thực sự tồi tệ, đến nỗi chúng tôi phải cho nhân viên nghỉ việc, như hồi nãy tôi đã nói đấy, trong đó có cả một số người đã thân thiết với chúng tôi. Đó là điều thực sự khó khăn với chúng tôi. Dù vậy những người ở lại và nhiều người ra đi đã nói là cân chuyện về Pho mát đã giúp họ nhìn sự việc khác đi và đương dầu tốt hơn.” ​

“Those who had to go out and look for a new job said it was hard at first but recalling the story was a great help to them.”

“Những người phải ra đi tìm việc khác kể rằng thoạt tiên mọi chuyện khó khăn lắm, nhưng khi nhớ lại câu chuyện đã giúp họ tốt hơn.” ​

 

[BNTT]

Angela asked, “What helped them most?”Michael replied, “After they got past their fear, they told me the best thing wasrealizing that there was New Cheese out there just waiting to be found!

Angela hỏi, “Điều gì có ích cho họ nhất?”Michael trả lời, “Sau khi họ vượt qua được nỗi sợ hãi, họ kể với tôi rằng điều hay nhất mà họđã nhận ra được là Pho mát mới đang thật sự nằm ngoài kia để chờ họ tìm ra!” ​

“They said holding a picture of New Cheese in their minds – seeing themselves doing well in a new job – made them feel better, and helped them do better in job interviews. Several got better jobs.”

“Họ nói việc khắc họa một hình ảnh về Pho mát Mới trong trí – nhìn thấy chính họ làm việctốt trong công việc mới – đã giúp họ cảm thấy dễ chịu hơn, và giúp họ tốt hơn khi đi phỏngvấn. Vài người đã tìm được những công việc thích hợp hơn.” ​

Laura asked, “What about the people who remained in your company?”

Laura hỏi, “Thế còn những người ở lại với công ty của bạn?” ​

“Well” Michael said, “instead of complaining about the changes that were happening, people now said, 'They just moved our Cheese. Let's look for the New Cheese.' It saved a lot of time and reduced stress.

“Thì,” Michael nói, “thay vì phàn nàn về những thay đổi đang diễn ra, mọi người bảo nhau,‘Pho mát của chúng ta bị lấy đi rồi, phải tìm Pho mát Mới thôi’. Điều đó làm tiết kiệm thời gian và giảm stress.” ​

“Before long, the people who had been resisting saw the advantage of changing. They even helped bring about change.”

“Rồi ngay sau đó, những người từng né tránh đã nhận ra ích lợi của sự thay đổi. Thậm chí họ còn góp tay mang lại thay đổi.” ​

Cory said, “Why do you think they changed?”

Cory hỏi, “Sao bạn lại nghĩ rằng họ đã thay đổi?” ​

“They changed after the peer pressure in our company changed.”

“Họ thay đổi sau khi áp lực phải làm theo nhau trong công ty thay đổi.” ​

He asked, “What happens in most organizations you've been in when a change is announced by top management? Do most people say the change is a great idea or a bad idea?”

Anh hỏi, “Khi mà ban lãnh đạo cao cấp trong những tổ chức của của bạn ra thông báo thay đổi thì điều gì xảy ra? Phần lớn người ta sẽ cho đó là ý kiến tốt hay tồi tệ?” ​

“A bad idea,” Frank answered.

“Ý kiến tồi tệ.” Frank trả lời. ​

“Yes” Michael agreed. “Why?”

“Đúng là vậy,” Michael đồng ý. “Nhưng tại sao lại như thế?” ​

Carlos said, “Because people want things to stay the same and they think the change will be bad for them. When one person says the change is a bad idea, others say the same.” “Yes, they may not really feel that way,” Michael said, “but they agree in order to fit in. That's the sort of peer pressure that fights change in any organization.”

Carlos nói, “Vì người ta muốn mọi chuyện cứ giống nhau đều đều như thế, và họ nghĩ nếu có thay đổi thì họ sẽ bị bất lợi. Mà khi có ai đó đã nói rằng thay đổi là điều tồi tệ thì ai cũng sẽ nói theo như thế.”“Đúng thế, cho dù họ không thực sự nghĩ như thế,” Michael nói, “Nhưng họ đồng ý để theo hùa với nhau. Đó là vấn đề về áp lực phải làm cho giống nhau trong bất cứ một tổ chức nào.” ​

Becky asked, “So how were things different after people heard the Cheese story?”

Becky hỏi, “Thế mọi chuyện đã khác đi như thế nào sau khi mọi người nghe chuyện về Pho mát?” ​

Michael said simply, “The peer pressure changed. No one wanted to look like Hem!”

Michael nói đơn giản. “Áp lực đó đã thay đổi vì không ai muốn giống như Ù Lì cả!” ​

Everyone laughed.

Mọi người đều bật cười. ​

“They wanted to sniff out the changes ahead of time and scurry into action, rather than get hemmed in and be left behind.”

“Họ muốn Đánh Hơi được trước những thay đổi đang đến và Nhanh Nhẹn lao vào hành động, thay vì Ù Lì và bị bỏ lại phía sau.” ​

Nathan said, “That's a good point. No one in our company would want to look like Hem. They might even change. Why didn't you tell us this story at our last reunion? This could work.”

Nathan nói, “Đó là một ý hay. Không có ai trong công ty của tôi muốn giống như Ù Lì. Thậmchí họ còn tự thay đổi nữa. Sao bạn không kể cho chúng tôi nghe câu chuyện này trong cuộchọp mặt năm vừa qua? Có thể sẽ hay đấy.” ​

Michael said, “It does work.”

Michael nói, “Chắc chắn là hay rồi.” ​

“It works best, of course, when everyone in your organization knows the story – whether it is in a large corporation, a small business, or your family – because an organization can only change when enough people in it change.”

“Nhưng tốt nhất, dĩ nhiên là, khi mọi người trong công ty của bạn biết câu chuyện này – bất kể là tổ chức lớn hay nhỏ hay trong công việc gia đình của bạn – vì một tổ chức chỉ có thể thay đổi khi có một số lượng người nhất định trong đó thay đổi.” ​

Then he offered one last thought. “When we saw how well it worked for us, we passed the story along to people we wanted to do business with, knowing they were also dealing with change. We suggested we might be their 'New Cheese' that is, better partners for them to succeed with. It led to new business.”

Anh ta đưa ra ý kiến sau cùng: “Khi chúng ta đã nhận thấy nó giúp ích cho chúng ta như thế nào, chúng ta hãy chuyền câu chuyện này cho những người mà chúng ta muốn làm việc cùng với họ, với nhận thức rằng họ cũng đang đối phó với thay đổi. Chúng ta dề nghị rằng chúng ta là Pho mát Mới cho họ – nghĩa là, một đối tác tốt hơn để cùng thành công với nhau. Điều đó tạo nên công việc làm ăn mới.” ​

That gave Jessica several ideas and reminded her that she had some early sales calls in the morning. She looked at her watch and said, “Well, it's time for me to leave this Cheese Station and find some New Cheese.”

Câu nói làm Jessica nghĩ ra vài điều và nhớ ra rằng cô phải gọi vài cuộc điện thoại bán hàng vào sáng sớm ngày mai. Cô nhìn đồng hồ và nói, “Nào, tôi phải rời cái Kho Pho mát này rồi và phải đi tìm Pho mát mới đây.” ​

The group laughed and began saying their goodbyes. Many of them wanted to continue the conversation but needed to leave. As they left, they thanked Michael again.

Cả nhóm cười và bắt đầu chào tạm biệt nhau. Nhiều người vẫn còn muốn tiếp tục nói chuyện nhưng cũng đã đến lúc phải về. Trong lúc ra về họ lại cám ơn Michael lần nữa. ​

He said, “I'm very glad you found the story so useful and I hope that you will have the opportunity to share it with others soon.”

Anh nói, “Tôi rất vui khi các bạn thấy câu chuyện này hữu ích như thế, và tôi cũng mong rằng các bạn sẽ sớm có dịp chia sẻ nó với những người khác nữa.” ​

The End ​