Vẽ đồ thị Microsoft Excel 2003-2016 từ cơ bản đến nâng cao

[TranThanhPhong]

Phần I. Nhập môn đồ thị trên Excel và các dạng đồ thị cơ bản

Chương 1. Giới thiệu về đồ thị trong Excel

Đồ thị giúp trình bày các số liệu khô khan bằng việc vẽ thành các hình ảnh trực quan, dễ hiểu. Đồ thị được liên kết với dữ liệu của nó trong bảng tính, do đó khi thay đổi dữ liệu của nó trong bảng tính thì lập tức đồ thị sẽ thay đổi tương ứng theo. Trong Excel 2007 việc vẽ đồ thị chưa bao giờ dễ dàng và đẹp như bây giờ. Excel có rất nhiều kiểu đồ thị khác nhau phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau của rất nhiều loại đối tượng sử dụng bảng tính, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá thế giới đồ thị của Excel trong bài học này.

Bạn có thể quyết định nơi đặt đồ thị của Excel trong bảng tính theo một trong hai dạng sau:

· Đặt đồ thị trong worksheet (hay còn gọi là Embedded chart) và
· Đặt đồ thị thành một ChartSheet

Để chuyển đổi qua lại giữa hai dạng lưu trữ này ta làm như sau: Chọn đồ thị | Chart Tools | Design | Location | Move Chart.

· Nếu là Embedded chart thì bạn chọn tên sheet tại Object in và nhấn nút OK.
· Nếu là Chart Sheet thì bạn nhập tên cho sheet tại hộp New sheet và nhấn nút OK.

Hình 1.1: Chọn nơi đặt đồ thị


1.1. Các bước vẽ và tùy biến đồ thị

Phần này trình bày các bước vẽ đồ thị từ một bảng số liệu cho trước và tùy biến một số tùy chọn của đồ thị. Bảng bên dưới là số liệu kết quả nghiên cứu về sự thỏa mãn của các nhóm khách hàng phân theo độ tuổi. Nếu chúng ta dùng bảng kết quả này để báo cáo cũng không có vấn đề gì, tuy nhiên báo cáo sẽ sinh động và thuyết phục hơn nếu chúng ta biến các con số này thành đồ thị để kết quả nghiên cứu được nhìn thấy một cách trực quan hơn.

Hình 1.2: Bảng số liệu nghiên cứu

Thực hành theo các bước sau:

Bước 1: Chọn vùng dữ liệu A39, chọn luôn các nhãn của các cột.

Bước 2: Vào Insert | Charts. Ví dụ chúng ta chọn nhóm Column | Clustered Column.

Hình 1.3: Chọn kiểu đồ thị

Bước 3: Xong bước 2 là chúng ta đã có ngay một đồ thị dạng cột như hình trên. Tuy nhiên, chúng ta có thể thay đổi các bố trí của các thành phần trên đồ thị bằng cách: Chọn đồ thị | Chart Tools | Design | Chart Layout | chọn cách bố trí thích hợp. Ví dụ ta chọn kiểu Layout 3 trong Chart Layout.

Hình 1.4: Lựa chọn Layout

Bước 4: Chúng ta có thể thay đồi cách thức hiển thị các nhóm số liệu trên trục hoành bằng cách đảo các chuỗi số liệu từ dòng thành cột và ngược lại: Chart Tools | Design | Data | Switch Row/Column. Chúng ta thực hiện lệnh này khi các đồ thị ở bước trên chưa hiển thị đúng như mong muốn. Ví dụ chúng ta muốn nhóm các nhóm tuổi lại để dễ so sánh các nhóm tuổi với nhau.

Hình 1.5: Đảo dòng/ cột

Bước 5: Chúng ta có thể đổi sang kiểu đồ thị khác bằng cách vào: Chart Tools | Design | Type | Change Chart Type. Hộp thoại Insert Chart sẽ liệt kê toàn bộ các kiểu đồ thị hiện có của Excel tha hồ cho bạn lựa chọn.

Hình 1.6: Hộp thoại Insert Chart và chọn kiểu đồ thị khác

Bước 6: Ngoài ra, chúng ta có thể chọn lại tông màu cho đồ thị bằng cách chọn Chart Tools | Design | Chart Styles | chọn More (). ​

 

[TranThanhPhong]

1.2. Nhận biết các thành phần trên đồ thị

Các thành phần thông dụng

Hình 1.8: Các thành phần trên đồ thị

1) Chart title: Tiêu đề chính của đồ thị.
2) Chart area: Là toàn bộ đồ thị chứa các thành phần khác trong đồ thị .
3) Plot area: Vùng chứa đồ thị và các bảng số liệu của đồ thị
4) Data label: Biểu diễn các số liệu cụ thể kèm theo trên đồ thị
5) Legend: Các chú thích, giúp ta biết được thành phần nào trong đồ thị biểu diễn cho chuổi số liệu nào.
6) Horizontal gridlines: Các dường lưới ngang.
7) Horizontal axis: Trục nằm ngang (trục hoành) của đồ thị.
8) Data table: Thay vì dùng “Data label” ta có thể dùng “Data table” ngay bên dưới hình vẽ, là bảng số liệu để vẽ đồ thị.
9) Horizontal axis title: Tiêu đề trục hoành của đồ thị, xác định kiểu dữ liệu trình diễn trên trục hoành.
10) Vertical gridlines: Các đường lưới dọc.
11) Vertical axis: Trục dọc (trục tung) của đồ thị.
12) Vertical axis title: Tiêu đề trục tung của đồ thị, xác định kiểu dữ liệu trình diễn trên trục tung.

Một số thành phần chỉ có trong đồ thị 3-D

Hình 1.9: Đồ thị 3-D, các thành phần bổ sung

• Back wall: Màu/ hình hền phía sau đồ thị
• Side wall:Màu/ hình nền ở các cạnh bên của đồ thị
• Floor: Màu/ hình nền bên dưới đồ thị
• Column depth: Độ sâu của các thành phần biểu diễn chuỗi số liệu dưới dạng 3-D.

 

[TranThanhPhong]

1.3. Các thao tác với đồ thị

Chọn thành phần trên đồ thị

• Cách dễ nhất là dùng chuột nhấp lên thành phần cần chọn, thành phần được chọn sẽ có 4 hoặc 8 nút xuất hiện bao quanh.
• Khi đồ thị đã được chọn, chúng ta có thể dùng các phím mũi tên [FONT=&quot]← ↑ → ↓[/FONT][FONT=&quot] [/FONT] [FONT=&quot][/FONT][FONT=&quot][/FONT] để di chuyển đến các thành phần trong đồ thị.
• Ngoài ra, bạn có thể chọn các thành phần tại Chart Tools | Format | Current Selection

Hình 1.10: Chọn thành phần trên đồ thị

Di chuyển đồ thị

• Đồ thị là Embedded Chart, nhấp trái chuột lên đồ thị vùng Chart Area để chọn đồ thị di chuyễn, khi đó đầu con trỏ chuột có thêm ký hiệu mũi tên 4 chiều.
• Giữ trái chuột và di chuyển đồ thị đến nơi khác.

Thay đổi kích thước đồ thị

• Đồ thị là Embedded Chart, hhấp trái chuột lên đồ thị vùng Chart Area để chọn đồ thị cần thay đổi kích thước, khi đó xung quanh đồ thị xuất hiện 8 nút nắm.
• Di chuyển chuột vào các nút này, giữ trái chuột và kéo hướng vô tâm đồ thị để thu nhỏ và hướng ra ngoài để phóng to.

Sao chép đồ thị

• Chọn đồ thị, dùng tổ hợp phím <Ctrl+C> để chép đồ thị vào bộ nhớ, rồi di chuyển đến một ô nào đó trong bảng tính và nhấn <Ctrl+V> để dán đồ thị vào.

Hình 1.11: Ký hiệu trỏ chuột khi di chuyển hay phóng to/ thu nhỏ, sao chép đồ thị


Xóa đồ thị

• Chọn đồ thị sau đó nhấn phím Delete để xóa đồ thị. Để xóa Chart Sheet, trước tiên hãy chọn Chart Sheet, sau đó nhấp phải chuột và chọn Delete từ thực đơn ngữ cảnh.

Thêm các thành phần của đồ thị

• Chọn đồ thị | vào Chart Tools | Design | ChartLayouts. Sử dụng các nhóm lệnh tạo các thành phần tương ứng trên đồ thị được thiết kế sẵn như tựa đề, chú thích, các nhãn, đường lưới,…

Sắp xếp và xóa các thành phần của đồ thị

• Một số thành phần trong đồ thị có thể di chuyển được như tựa đề, chú thích, nhãn. Muốn di chuyển thành phần nào trước tiên hãy dùng chuột chọn nó, sau đó nhấp và giữ trái tại cạnh của thành phần và kéo đến vị trí mới trong đồ thị.
• Ngoài ra có thể vào Chart Tools | Layout | chọn từ các danh sách thiết kế sẵn.
• Để xóa thành phần nào, bạn chỉ cần dùng chuột chọn thành phần đó và nhấn phím Delete.

Hình 1.12: Các thành phần trên đồ thị


In đồ thị

• In đồ thị cũng giống như in các đối tượng khác của Excel lưu ý Print Preview trước khi in để đảm bảo trang in được trọn vẹn nội dung.
• Nếu bạn muốn in đồ thị thành một trang riêng thì hãy chọn đồ thị và nhấp nút Print để in, khi đó Excel chỉ ra lệnh in đồ thị mà bạn đang chọn.

 

[TranThanhPhong]

1.4. Hiệu chỉnh và định dạng đồ thị

Việc hiệu chỉnh và định dạng các thành phần trên đồ thị ta có thể dùng Ribbon hay dùng các hộp thoại. Cách dễ thực hiện nhất là nhấp phải chuột lên thành phần cần định dạng và chọn Format … hay nhấn <Ctrl+1>. Sau đây là minh họa hiệu chỉnh và định dạng một số thành phần của đồ thị.

Hiệu chỉnh Chart Area

• Chúng ta có thể hiệu chỉnh màu sắc, hiệu ứng, đường kẽ, khung, đổ bóng… cho Chart Area bằnh cách: chọn Chart Area | nhấp phải chuột | chọn Format Chart Area…

Hình 1.13: Định dạng Chart Area

• Ngoài ra bạn có thể vào Chart Tools | Format | nhóm Shape Styles có cung cấp rất nhiều mẫu định dạng dựng sẵn rất đẹp.
• Ta có thể phục hồi tình trạng ban đầu cho các thành phần của đồ thị đã được định dạng bằng cách chọn thành phần | nhấp phải chuột | Reset to Match Style.

Ghi chú:
o Fill: Nhóm lệnh liên quan đến tô nền cho thành phần đang chọn
o Border Color: Nhóm lệnh liên quan đến kẻ khung và màu sắc của thành phần đang chọn
o Border Styles:Các kiểu đường két kẻ khung của thành phần đang chọn.
o Shadow: Liên quan đến việc đổ bóng cho thành phần đang chọn
o 3-D Format: Tạo hiệu ứng 3-D cho thành phần đang chọn.

Hình 1.14: Định dạng bằng Ribbon

Hiệu chỉnh Flot Area

• Chọn Plot Area | Chart Tools | Format | Shape Styles | chọn kiểu định dạng

Hình 1.15: Định dạng Plot Area

• Muốn phóng to/ thu nhỏ Plot Area | nhấp chuột trái vào các nút bao quan Plot Area và kéo hướng vô Plot Area để thu nhỏ và hướng ra ngoài Plot Area để phóng to.

Hiệu chỉnh tiêu đề đồ thị, chú thích, tiêu đề trục hoành và trục tung,…

Tùy theo kiểu đồ thị đang xử lý mà Excel cho phép bạn hiệu chỉnh các loại tiêu đề của kiểu đồ thị đó.

• Để thêm tiêu đề chính cho đồ thị vào: Chart Tools | Layout | Labels | Chart Title | lựa chọn kiểu từ danh sách
• Để thêm tiêu đề cho trục hoành (hay trục tung) vào Chart Tools | Layout | Labels | Axis Titles | lựa chọn kiểu từ danh sách
• Để thêm chú thích vào Chart Tools | Layout | Labels | Legend | lựa chọn kiểu từ danh sách
• Để thêm nhãn dữ liệu vào Chart Tools | Layout | Labels | Data Labels | lựa chọn kiểu từ danh sách
• Để thêm bảng dữ liệu vào Chart Tools | Layout | Labels | Data Table | lựa chọn kiểu từ danh sách.
• Ngoài ra chúng ta có thể chèn các Text Box vào đồ thị Chart Tools | Layout | Insert | Text Box.

Hình 1.16: Hiệu chỉnh chú thích cho đồ thị từ hộp thoại Data Source

 

[TranThanhPhong]

Hiệu chỉnh đường lưới ngang và dọc

• Muốn thêm hay bỏ đường lưới trước tiên bạn chọn Plot Area, rồi vào Chart Tools | Layout | Axes | Gridlines | chọn kiểu phù hợp từ danh sách.
• Để hiệu chỉnh màu sắc, kiểu của đường lưới nào thì chọn nó và vào Chart Tools | Format | Shape Style | chọn kiểu và màu sắc theo nhu cầu.

Hiệu chỉnh các trục

Muốn hiệu chỉnh thông số cho trục trên đồ thị thì bạn hãy chọn trục | nhấp phải chuột | chọn Format Axis… Sau đây là giải thích các thông số trong hộp thoại Format Axis.

Hình 1.17: Hộp thoại Format Axis tùy theo giá trị của trục mà bạn chọn​

­Value Axis

Hầu hết các đồ thị trình bày giá trị trên trục tung và phân nhóm trên trục hoành. Các bạn nên chọn thử để biết rõ hơn công dụng của các tùy chọn.

· MinimumXác định giá trị nhỏ nhất trên trục (giá trị khởi đầu)​

o Auto Để Excel tự xác định​

o Fixed Qui định giá trị nhỏ nhất cho trục​

· Maximum Xác định giá trị lớn nhất trên trục (giá trị kết thúc)​

o Auto Để Excel tự xác định​

o Fixed Qui định giá trị nhỏ nhất cho trục​

· Major unit Xác định giá trị các khoảng chia chính trên trục.​

o Auto Để Excel tự xác định​

o Fixed Qui định giá trị nhỏ nhất cho trục​

· Minor unit Xác định giá trị các khoảng chia phụ trên trục.​

o Auto Để Excel tự xác định​

o Fixed Qui định giá trị nhỏ nhất cho trục​

· Values in reverse order Đảo thứ tự sắp xếp các giá trị trên trục​

· Logarithmic scale Chuyển các giá trị trên trục sang hệ logarith với cơ số do ta qui định tại Base (không thể dùng cho giá trị âm hay bằng 0)​

· Display units Chọn đơn vị hiển thị trên trục.​

· Show display units label on chart Cho hiển thị các nhãn đơn vị trên đồ thị​

· Major tick mark type Qui định cách hiển thị ký hiệu phân cách chính trên đồ thị. ​

o None Không sử dụng​

o Inside Hiển thị phía bên trong trục ​

o Outside Hiển thị phía bên ngoài trục ​

o Cross Hiển thị cắt ngang trục​

· Minor tick mark type Qui định cách hiển thị ký hiệu phân cách phụ trên đồ thị.​

· Axis labels Xác định cách hiển thị các nhãn trên trục​

o None Không sử dụng​

o High Hiển thị phía bên phải trục ​

o Low Hiển thị phía bên trái trục ​

o Next to Axis Hiển thị kế bên trục (theo mặc định)​

· Horizontal axis crosses Các lựa chọn qui định cách mà trục tung cắt trục hoành (Đối với đồ thị 3-D đó chính là tùy chọn Floor crosses at)​

o Automatic Do Excel tự xác định.​

o Axis value Xác định giá trị mà các trục sẽ giao nhau​

o Maximum axis value Hai trục sẽ giao nhau tại giá trị lớn nhất trên trục (tung)
​

Category Axis

· Interval between tick marks Xác định sự thể hiện các nhóm theo khoảng chia (có bao nhiêu nhóm trong một khoảng chia, thường là một nhóm).​

· Interval between labels Xác định sự xuất hiện của nhãn theo khoảng chia​

o Automatic Excel tự xác định (thường là 1)​

o Specify interval unit Xác định nhãn sẽ xuất hiện sau bao nhiêu khoảng chia trên trục.
​

· Categories in reverse order Các nhóm thể hiện theo thứ tự ngược lại​

· Label distance from axis Xác định khoảng cách của nhãn so với trục​

· Axis Type Xác định loại trục sử dụng như Automatic, Text axis hoặc Date axis​

· Major tick mark type Qui định cách hiển thị ký hiệu phân cách chính trên đồ thị. ​

· Minor tick mark type Qui định cách hiển thị ký hiệu phân cách phụ trên đồ thị.​

· Axis labels Xác định cách hiển thị các nhãn trên trục​

· Vertical axis crosses Các lựa chọn qui định cách mà trục tung cắt trục tung​

o Automatic Do Excel tự xác định.

o At category number Xác định số nhóm mà tại đó các trục sẽ giao nhau

o At maximum category Hai trục sẽ giao nhau tại giá trị lớn nhất trên trục ​

· Position Axis Qui định cách hiển thị của các nhóm và nhãn trên trục (Dùng cho đồ thị 2-D area, column, và line).​

o On tick marks Hiện ngay ký hiệu phân cách

o Between tick marks Hiện giữa các ký hiệu phân cách​

Time Scale Axis

· Minimum Xác định giá trị (ngày) nhỏ nhất trên trục (ngày bắt đầu)​

· Maximum Xác định giá trị (ngày) lớn nhất trên trục(ngày kết thúc)​

· Major unit Xác định khoảng chia chính trên trục (đơn vị là ngày, tháng hay năm)​

· Minor unit Xác định khoảng chia phụ trên trục (đơn vị là ngày, tháng hay năm)​

· Base Unit Xác định đơn vị tính cho trục​

· Dates in reverse order Hiển thị theo thứ tự ngược lại trên trục​

· Axis Type Xác định loại trục sử dụng như Automatic, Text axis hoặc Date axis​

· Major tick mark type Qui định cách hiển thị ký hiệu phân cách chính trên đồ thị. ​

· Minor tick mark type Qui định cách hiển thị ký hiệu phân cách phụ trên đồ thị.​

· Axis labels Xác định cách hiển thị các nhãn trên trục​

· Vertical Axis crosses Các lựa chọn qui định cách trục tung giao với trục hoành​

o Between dates Do Excel tự xác định

o At date Giao nhau tại ngày do bạn nhập vào

o At maximum date Giao nhau tại ngày lớn nhất (gần đây nhất) trên trục​

· Position Axis Qui định cách hiển thị của các nhóm và nhãn trên trục (Dùng cho đồ thị 2-D area, column, và line).​

o On tick marks Hiện ngay ký hiệu phân cách

o Between tick marks Hiện giữa các ký hiệu phân cách​

​

 

[TranThanhPhong]

Loạt bài chào mừng sinh nhật GPE lần 4, năm 2010
​

1.5. Các thao tác với chuỗi số liệu trong đồ thị

Xóa bớt một chuỗi số liệu khỏi đồ thị

• Chọn chuỗi số liệu trên đồ thị (Ví dụ: chọn đường cung)
• Nhấn phím Delete trên bàn phím để xót chuỗi khỏi đồ thị

Hình 1.18: Minh họa xóa chuỗi đường cung khỏi đồ thị


Thêm chuỗi mới vào đồ thị

• Chọn đồ thị cần thêm chuỗi mới vào.
• Chart Tools | Design | Data | Select Data. Hộp thoại Select Data Source xuất hiện.

• Nhấp nút Add, hộp thoại Edit Series xuất hiện
• Đặt tên cho chuỗi mới tại Series Name (bằng tham chiếu hoặc nhập trực tiếp tên vào từ bàn phím) và chọn vùng chứa dữ liệu tại Series Values
• Ngoài ra ta có thể thêm nhanh chuỗi mới vào đồ thị bằng cách chép (Ctrl+C) dữ liệu của nó vào bộ nhớ, sau đó chọn đồ thị và dán (Ctrl+V) vào đồ thị.

Hình 1.19: Minh họa thêm chuỗi dữ liệu của tháng 3/2008 vào đồ thị


Thay đổi chuỗi số liệu

Cũng với ví dụ trên nhưng ta muốn chỉ vẽ cho 2 sản phẩm Giày và Dép

• Chọn đồ thị cần chỉnh sửa
• Chart Tools | Design | Data | Select Data. Hộp thoại Select Data Source xuất hiện.
• Chọn chuỗi cần chỉnh sửa, nhấp nút Edit, hộp thoại Edit Series xuất hiện
• Chọn lại vùng dữ liệu mới tại Series Values. Làm tương tự cho các chuỗi số liệu khác.

Hình 1.20: Minh họa thay đổi chuỗi số liệu

Ngoài ra chúng ta có thể sử dụng hàm Series cho đồ thị.

Cú pháp như sau: = Series(series_name, category_labels, values, order, sizes)

Trong đó:

• Series_name: (tùy chọn) tham chiếu đến ô chứa tên chuỗi, bạn có thể nhập văn bản trực tiếp vào nhớ đặt trong cặp nháy kép.
• Category_labels: (tùy chọn) tham chiếu đến vùng chứa các nhãn cho các nhóm số liệu trên trục, nếu bỏ trống Excel tự đánh số các nhóm bắt đầu là số 1. Có thể nhập trực tiếp các nhãn vào ngăn cách nhau bằng dấu phẩy và đặt trong cặp ngoặc móc {}.
• Values: (bắt buộc) tham chiếu đến vùng chứa số liệu của các chuỗi cần vẽ.
• Order: (bắt buộc) Là số nguyên qui định thứ tự vẽ của các chuỗi (nếu đồ thị có nhiều hơn 1 chuỗi)
• Sizes: (chỉ dùng cho đồ thị bong bóng – Bubble chart) Tham chiếu đến vùng chứa dữ liệu về kích thước của bong bóng trong đồ thị kiểu Bubble (sử dụng trong phân tích tài chính). Các giá trị có thể nhập trực tiếp ngăn cách nhau bằng dấu phẩy và đặt trong cặp ngoặc móc {}.

Hình 1.21: Minh họa hàm Series của chuỗi số liệu tháng 3/2008


Thêm đường xu hướng vào đồ thị

Khi vẽ các đồ thị với dữ liệu theo thời gian chúng ta thường vẽ thêm đường xu hướng để biết được xu hướng trong tương lai của tập dữ liệu. Một tập số liệu có thể có nhiều đường xu hướng tùy theo cách phân tích của chúng ta.

Để thêm đường xu hướng bạn vào: | Chart Tools | Layout | Analysis | Trendline | chọn kiểu đường xu hướng từ danh sách hay vào More Trendline Options…

Hình 1.22: Minh họa thêm đường xu hướng vào đồ thị

 

[TranThanhPhong]

Chương 2. Đồ thị cột

Chương 2. Đồ thị cột

Đồ thị cột (Column chart) là dạng đồ thị cơ bản và dễ vẽ nhất của Excel. Dạng đồ thị này được sử dụng rất phổ biến trong các báo cáo nên cũng được Microsoft xếp ở vị trí đầu tiên trong danh sách các loại đồ thị.

Đồ thị cột dùng rất tốt cho các trường hợp dữ liệu thu thập được phân bố thành các loại và có quan hệ với nhau và chúng ta cần so sánh các loại dữ liệu này với nhau một cách trực quan.

Đồ thị cột có các phân loại nhỏ như sau:

• Đồ thị cột dạng cụm (Clustered column) và đồ thị cột dạng cụm 3-D: dùng để so sánh giá trị giữa các loại thành phần (categories).
• Đồ thị cột xếp chồng (Stacked column) và đồ thị cột xếp chồng 3-D: dùng để minh họa mối quan hệ của các thành phần so với tổng thể, so sánh sự đóng góp của mỗi giá trị thành phần trong tổng giá trị của các loại thành phần. Khi đó trục tung thể hiện theo đơn vị tính của các thành phần.
• Đồ thị cột xếp chồng dạng 100% (100% Stacked column) và đồ thị xếp chồng dạng 100% 3-D: Loại đồ thị này so sánh phần trăm của mỗi thành phần so với tổng các thành phần. Khi đó trục tung thể hiện dạng phần trăm.
• Đồ thị cột 3-D: dùng khi bạn muốn so sánh dữ liệu giữa các loại thành phần (categories) và giữa các chuỗi số liệu (series).
• Đồ thị dạng Cylinder, cone, và pyramid: tương tự như các kiểu nêu trên nhưng hình dạng thể hiện là hình trụ (Cylinder), hình nón (cone), và hình tháp (pyramid).

2.1. Đồ thị cột đơn giản

Tập số liệu:

Nguồn: cafef.vn (đơn vị tính 1000 đồng)

Đồ thị mong muốn sau khi vẽ:

Nếu bạn không xem được ảnh động (GIF) trong trình duyệt thì đọc thêm:

Trong Firefox:

1. Tại thanh địa chỉ (Location Bar) gõ vào about:config và nhấn Enter
2. Gõ vào "anim" trong hộp Filter để tìm nhanh thiết lập cho hình động
3. Tìm image.animation_mode và nhấp chuột 2 lần vào, sau đó gõ vào 1 trong các tùy chọn sau:

none — sẽ không cho hình động hoạt động (xem hình động như ảnh bình thường)
once — cho hình động thực thi một lần rồi dừng
normal — là chế độ mặc định, cho phép thực thi hình động

Trong IE:

Vào Tools --> Internet Options -->chọn Advanced. Tìm đến khu vực Multimedia, chọn "Play Animations" và nhấn OK.

Xem video dạng hình động (GIF) các bước vẽ trong Excel 2003

Xem video dạng hình động (GIF) các bước vẽ trong Excel 2007

Thanh Phong

 

[TranThanhPhong]

2.2. Đồ thị cột dạng cụm (Clustered Column)

Tập số liệu:

Đồ thị mong muốn sau khi hoàn thành:

Xem video dạng ảnh động (gif) các bước vẽ trong Excel 2003

Xem video dạng ảnh động (gif) các bước vẽ trong Excel 2010

Thanh Phong

 

[ptm0412]

Hướng dẫn vẽ đồ thị Cột đơn giản

CHƯƠNG II: ĐỒ THỊ CỘT
2.1 ĐỒ THỊ CỘT ĐƠN GIẢN
HƯỚNG DẪN VẼ ĐỒ THỊ CỘT ĐƠN GIẢN

I. Excel 2003
1. Các bước vẽ ra 1 biểu đồ:

Với dữ liệu đơn giản 1 tiêu chí sắp xếp theo bảng dữ liệu như sau, ta có thể vẽ 1 đồ thị loại đơn giản nhất: Dạng cột.




Trước tiên tô chọn vùng dữ liệu bao gồm cả tiêu đề, sau đó nhấn nút insert Chart hoặc vào Menu Insert (đối với Excel 2003):





Nhấn nút Press and Hold to view Sample sẽ thấy trước dạng đồ thị,
Nếu dữ liệu dọc như hình 2-1-02 sẽ thấy:



nếu dữ liệu ngang như hình 2-1-01 sẽ thấy:



Tuỳ theo dạng ta muốn là gì, và đã vừa ý, ta có thể nhấn finish luôn hoặc nhấn next qua bước kế:



Ở bước này ta sẽ chọn lại serie in Column hoặc Row để hiện lại theo ý muốn.
Tới đây thì ta yên tâm nhấn Finish, và định dạng các thứ sau, ta sẽ được:



Nếu nhấn Next ta sẽ vào bước kế tiếp:



Trong các ô Chart Title, Category Axis, Value Axis, ta muốn hiện cái gì lên biểu đồ thì gõ vào, không muốn hiện thì để trống. Vị trí các title trên đồ thị được chỉ bằng mũi tên trên hình 2-1-11.

 

[ptm0412]

I. Excel 2003
1. Các bước vẽ ra 1 biểu đồ:(Tiếp theo)

Trong tab GridLine (hình 2-1-12), muốn hiện đường grid nào lên biểu đồ thì đánh dấu vào mục đó: Category X Axis Gridline là các đường thẳng đứng vuông góc trục X, Value Y Axis Gridline là các đường nằm ngang vuông góc trục Y.



Trong tab Legend, ta chọn có hay không có legend, và vị trí của legend:

• - Bottom; nằm dưới
• - Corner: góc trên bên phải
• - Top: Nằmm trên
• - Right: nằm bên phải
• - Left: Nằm bên trái.

Trong tab Data Label (hình 2-1-14), ta chọn cho thể hiện nhãn cho từng cột trên biểu đồ:

• - Serie name: Tên serie dữ liệu
• - Category name: Tên của point dữ liệu
• - Value: Giá trị Y của dữ liệu
• - Separator: ký tự ngăn cách giữa các mục trên: khoảng trắng, dấu phẩy, dấu chấm phẩy, dấu chấm và xuống dòng.
• - Legend key: ký hiệu màu của serie, dạng biểu dồ cột sẽ là 1 ô vuông nhỏ cùng màu với serie.

Trong tab Data Table (hình 2-1-15), ta chọn cho thể hiện bảng dữ liệu trên biểu đồ hay không và chọn có cho hiện biểu tượng màu cho serie dữ liệu hay không:



Bây giờ nhấn Finish, ta sẽ được biểu đồ hoàn tất như sau:



Có thể ta không thích kích thước và màu sắc mặc định của Excel, ta sẽ qua phần tiếp theo là định dạng các thành phần của đồ thị.

 

[ptm0412]

I. I Excel 2003
2. Định dạng, trình bày, trang trí biểu đồ:

Một biểu đồ không nhất thiết phải có đủ các thành phần. Ngoài ra, mỗi người có những yêu cầu trình bày khác nhau, họ muốn hiển thị cái này và không muốn hiển thị cái kia.


Sau cùng, mỗi người có ý thích thẩm mỹ riêng, và họ muốn trang trí biểu đồ theo ý thích của họ.

1. Định dạng serie biểu đồ:

Click chuột phải vào 1 cột biểu đồ và chọn Format Data Serie:






Bên trái chọn màu và kiểu cho đường viền của cột (hình 2-1-17 và 2-1-18)
Bên phải chọn màu tô. Nếu chọn fill effect sẽ có các chọn lựa:

Gradient 1 màu:




Nếu kéo thanh trượt về phía Light, ta sẽ được màu trắng thay vì đen.

Gradient 2 màu:



Nếu chọn Preset:




Nếu chọn Texture:



Nếu in bằng máy in đen trắng và sợ khi in ra trùng màu, ta chọn Pattern:



Nhân tiện, nói về tab option: Trong tab option có các lựa chọn Gap Width, đó là khoảng cách giữa các cột. Đơn vị tính là % so với bề rộng cột. Nếu chọn 50, thì khoảng cách bằng ½ bề rộng cột. Nếu chọn 100, khoảng cách bằng với bề rộng cột. Nếu chọn 0, thì các cột nằm sát nhau:





Nếu ta đang để fill color là Auto, và đánh dấu vào Vary colors by point, ta sẽ được mỗi cột 1 màu:

Tô màu cho Chart Area cũng tương tự như tô màu cột. Thí dụ tô gradient, 1 color, Horizontal:



Ghi chú: Định dạng Font, font size, font color, fill color, fill effect, … hoàn toàn có thể định dạng bằng các nút hoặc ô chọn định dang trên thanh toolbar giống như format cell. Không nhất thiết phải mỗi lần mỗi mở hộp thoại Format serie.

Bài sau sẽ nói về vẽ và định dạng đồ thị column đơn giản bằng Excel 2007-2010

 

[ptm0412]

CHƯƠNG II: ĐỒ THỊ CỘT
2.1 ĐỒ THỊ CỘT ĐƠN GIẢN
HƯỚNG DẪN VẼ ĐỒ THỊ CỘT ĐƠN GIẢN (tiếp theo)

II. Excel 2007
1. Vẽ 1 biểu đồ:



Với dữ liệu như bài vẽ đồ thị 2003, tô chọn biểu đồ, nhấn nút insert Column chart trong tab insert của ribbon:



Chọn loại 2D Column ô trên cùng bên trái, ta sẽ có ngay lập tức 1 biểu đồ:



2. Định dạng trang trí biểu đồ:

Khi click vào đồ thị, trên ribbon xuất hiện nhóm 3 tab Chart tool:

1. Tab Design:

Nhóm nút lệnh đầu tiên là Type, nhóm thứ 2 là Data.





Nếu nhấn vào nút Switch Row/Column, ta sẽ đổi dạng hiển thị Serie in Row/Column như Excel 2003.



Nhóm nút lệnh thứ 3 là nhóm Chart Layout:



Nhấn vào nút mũi tên đóng khung đỏ, chọn 1 trong 11 layouts khác nhau:




Hình|Chart title|Legend|Data Label|Data Table|Gridline|Axis Title|Gap Width|

1​

|Nằm trên|Bên phải|Không|Không|Major|Không|

150​

|

2​

|Nằm trên|Nằm trên|Value|Không|Không|Không|

150​

|

3​

|Nằm trên|Nằm dưới|Không|Không|Major|Không|

75​

|

4​

|Không|Nằm dưới|Value|Không|Không|Không|

150​

|

5​

|Nằm trên|Không|Không|Có|Major|Value|

150​

|

6​

|Nằm trên|Không|Serie name, Value|Không|Major|Value|

150​

|

7​

|Không|Bên phải|Không|Không|Major, Junior|Category & Value|

300​

|

8​

|Nằm trên|Không|Không|Không|Không|Category & Value|

0​

|

9​

|Nằm trên|Bên phải|Không|Không|Major|Category & Value|

150​

|

10​

|Nằm trên|Bên phải|Value|Không|Major|Không|

75​

|

11​

|Không|Bên phải|Không|Không|Major|Không|

150​

|

 

[ptm0412]

HƯỚNG DẪN VẼ ĐỒ THỊ CỘT ĐƠN GIẢN (tiếp theo)
II. Excel 2007 (tiếp theo)

Nhóm lệnh cuối cùng trong tab design là style, khi nhấn vào nút mũi tên nhỏ, ta có thể chọn 1 trong các style:



Nếu chọn 1 trong các style, kết hợp với vary colors by point (giống 2003), ta sẽ có:



b. Tab Layout:
Nhóm lệnh thứ nhất là nhóm selection. Ta có thể chọn bất kỳ 1 thành phần nào của đồ thị bằng cách click ngay vào thành phần đó. Tuy nhiên nếu 1 thành phần nào đó ta đã địnhdạng màu trắng trùng với nền, hoặc kích thước nhỏ khó click chọn, ta có thể chọn trong danh sách xổ xuống như hình 2-1-38:




Khi nhấn nút Format selection, ta được 1 hộp thoại format như sau:



Đặc điểm của Excel 2007 là với hộp thoại format này:
- Khi thay đổi định dạng trên hộp thoại, lập tức biểu đồ thay đổi, khơng cần nhấn Apply hay OK.
- Không cần đóng hộp thoại, click chọn 1 thành phần khác của đồ thị, ta có thể làm việc tiếp với selection mới đó.
- Định dạng trong 2007 có những effect mà 2003 không có: 3D, Bevel, Shadow, Rotation.
- Ngược lại, 2007 không hỗ trợ Pattern
Các định dạng đặc biệt trong 2007:


Gradient:
Với gradient ta có thể chọn kiểu và hướng gradient như 2003: Chọn kiểu trong style và hướng trong Direction:



Đặc biệt, ta có thể tự tạo màu cho gradient với từng bước chuyển màu trong định dạng các Gradient stop: Mỗi Gradient stop có thể đổi màu, chọn vị trí, …



Ngoài ra có thể cho mỗi Gradient stop trong suốt 1 phần bằng cách kéo thanh cuộn Transparent:



3D

Với 3D ta có những chọn lựa Bevel, Surface Material và Lighting. Hãy thử từng effect một:



----

------------------------------------

Trong tab Layout còn các nhóm lệnh: 1 nhóm là Insert dùng để insert hình ảnh, Autoshape và textbox vào đồ thị, các nhóm kế là nhóm labels, Axes, Background, dùng để thêm bớt cách thành phần của đồ thị như bàu trên Trần Thanh phong đã hướng dẫn.
Cuối cùng là nhóm Analysis dùng để thêm đường xu hướng (trend), Line, UpDown bar, Error bar. Nhóm này tạm thời chưa dùng tới và sẽ nói đến sau.

 

[ptm0412]

HƯỚNG DẪN VẼ ĐỒ THỊ CỘT ĐƠN GIẢN (tiếp theo)
II. Excel 2007 (tiếp theo)

c. Tab Format:

Tab cuối cùng là tab format, các bạn hãy chú ý đặc biệt đến nhóm lệnh Shape Style và Word Art Style với những hiệu ứng đặc biệt cho các thành phần không phải text và các thành phần text. Các nhóm lệnh này của Excel 2007 có đặc điểm là nhìn thấy ngay kết quả khi chỉ cần ra chuột vào các ô chọn lựa.



Hình 2-1-49: Định dạng nền cho Chart Area:[FONT=&quot]



[/FONT]Hình 2-1-50: Tạo hiệu ứng bóng đổ cho các cột:[FONT=&quot]



[/FONT]Định dạng Text:[FONT=&quot]



[/FONT]Hình 2-1-52: Định dạng Text Outline cho Chart Title

[FONT=&quot]
[/FONT]

Hình 2-1-53: Định dạng Text phản chiếu cho Chart Title

[FONT=&quot]
[/FONT]

Đến đây ta chấm dứt bài vẽ đồ thị cột đơn giản. bài kế là đồ thị cột với nhiều serie (Cluster Column)